بازنمود مفاهيم معنايي افعال حركتي در كردي سوراني: رويكردي شناختي

بر مبناي طرح وارۀ شناختي «پويايي نيرو» لئونارد تالمي، همان طور كه در رويدادهاي طبيعي جريان نيرو وجود دارد، در ساختارهاي زباني نيز اين نيرو انعكاس مي يابد و از اين حيث، زبان ها به دو گروه «فعل بنياد» و «تابع بنياد» تقسيم مي شوند. در گروه اوّل رويدادهاي مربوط به پويايي نيرو ازراه فعل و در دوم، در قالب مداري بر حول ريشۀ فعل و راه تابع بازنمايي مي شوند. هدف پژوهش حاضر، بازنمايي زباني رويدادهاي حركتي در گويش كردي سوراني در چارچوب اين مقولۀ معناشناختي است. داده هاي پژوهش حاضر ازراه مصاحبۀ حضوري از بيست گويشور هنجار به دست آمده است. در مواردي كه براي بيان افعال حركتي چند شكل گفتاري وجود داشت، براساس فرهنگ لغت مردوخ، صورت استنادي آن ثبت شد. تحليل (260) فعل حركتي از ميان (300) پاره گفتار نشان داد كه الگـوهاي (حركت + شيوه) و (حركت + مسير)، پربسامدترين الگوها در افعال اين گويش هستند؛ همچنين آمار (65) درصديِ بازنمود مفاهيم معنايي مسير ازراه تابع، نشان داد كه گويش سوراني به سمت زبان هاي تابع بنياد گرايش بيشتري دارد.