تحليلي بر نقش معيشت بر شكل سكونت‌گاهاي روستايي نواحي ساحلي شهرستان بندرعباس مورد پژوهي: روستاي بوستانو

شكل مسكن و بافت كالبدي يك سكونت گاه روستايي تحت تاثير عوامل مختلفي از جمله عوامل اقليمي، طبيعي، عوامل اجتماعي – فرهنگي و عوامل اقتصادي قرار دارد كه مجموعه اين عوامل نيز خود بر يكديگر تاثير مي گذارند. نحوه تاثير گذاري اين عوامل بر شكل سكونتگاه هاي انساني به روش هاي مختلف و در پژوهش هاي متعددي مورد بررسي قرار گرفته است؛ اما اين در حالي است كه تاثير عوامل اقتصادي كه برگرفته از نوع معيشت ساكنين است، بر شكل سكونت گاه ها، كمتر مورد كنكاش قرار گرفته است. بر همين اساس در پژوهش حاضر اين موضوع مورد بررسي قرار گرفته و با استخراج الگوهاي غالب معيشتي در يك روستا در حاشيه خليج فارس، تاثير اين الگوها با شكل گيري مسكن روستايي در سه مقياس كلان، مياني و خرد مورد تحليل قرار گرفته است. در اين پژوهش روستاي بوستانو از توابع شهرستان بندرعباس در استان هرمزگان به عنوان نمونه موردي انتخاب شده است. بر اساس يافته هاي پژوهش، در ميان ساكنين اين روستا، سه الگوي معيشت شامل معيشت مبتني بر صيادي، معيشت مبتني بر تجارت و معيشت كارگري وجود دارد. در جريان فرايند توسعه كالبدي روستا نيز حوزه زندگي ساكنين اين سه الگوي معيشتي در قالب سه بافت متمايز شامل بافت قديم در حاشيه دريا، بافت ميانه و بافت جديد روستا شكل گرفته است. روش تحقيق در اين پژوهش از نوع توصيفيتحليلي مبتني بر استدلال منطقي است كه شيوه گردآوري اطلاعات در آن شامل مشاهده مستقيم، مصاحبه با اهالي و نيز بررسي اسناد و مدارك موجود در ارگان هاي ذيربط بوده است. در نهايت اين پژوهش ضمن تاييد فرضيه تاثيرپذيري شكل سكونتگاه هاي روستايي از الگوهايي معيشت ساكنين آنها، به اين نتيجه دست يافت كه در سكونت گاه هاي روستايي، استفاده از فضاهاي انعطاف پذير با قابليت انجام تنوع عملكردي، افزايش نسبت فضا به توده در نظام پيكره بندي خانه ها و نيز ساخت انبارها و فضاهاي مناسب جهت تهيه، تفكيك و دپوي محصولات توليدي، از جمله مهمترين الزاماتي است كه تحت تاثير معيشت در سازمان فضايي خانه ها شكل مي گيرد.