تجزيه و تحليل عوامل ريشه‌اي حوادث منجر به پيامدهاي شديد در شركت نفت ليان با استفاده از تكنيك تريپود بتا

مقدمه: بدون شك اوّلين گام در راستاي پيشگيري از حوادث، آناليز آنها به منظور شناسايي علل ريشه‌اي است. در اين مطالعه عوامل ريشه‌اي حوادث منجر به پيامدهاي شديد با استفاده از تكنيك تريپود بتا در شركت نفت ليان تجزيه و تحليل شده است. روش بررسي: اين مطالعه به روش توصيفي تحليلي است. در اين پژوهش تجزيه و تحليل حوادث در دو واحد بشكه سازي و بشكه پركني شركت پالايش و تجارت نفت ليان در سال 1399 انجام شده است. روش تريپود بتا (Tripodbeta) يكي از روش‌هاي ريشه‌يابي حوادث است، كه به دليل نگرش خاص به عنصر خطاي انساني به طور وسيع در صنايع نفتي استفاده مي‌شود. با استفاده از نرم‌افزار investigator، نمودار تريپود بتا مربوط به سه حادثۀ شكستگي و نقص عضو رسم شد و پس از ثبت و شناخت علل و موانع مربوط، اقدامات اصلاحي براي جلوگيري از بروز حوادث مشابه بيان شد. اساس كنترل حوادث، ايجاد سيستم‌هاي كنترلي و دفاعي مناسب به نحوي است كه از تلاقي و برهم كنش عامل خطر و عامل هدف جلوگيري شود. نتايج: نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد كه عدم رعايت اصول ايمني به دليل كاهش آگاهي كاركنان و كمبود آموزش‌هاي دوره‌اي بلند مدت و كوتاه مدت از عوامل ريشه‌اي حوادث مطالعه شده و بالاترين تأثير را در رويدادهاي مزبور داشته است. 45 درصد موارد مربوط به اين علت حادثه بوده است. ساير موارد بعد از آموزش تقريباً به يك اندازه در رخداد رويدادها تأثيرگذار بوده‌اند. هر كدام از موارد 11 درصد علل مربوط به حوادث را به خود اختصاص داده‌اند. نتيجه‌گيري: تكنيك تريپود بتا در حال حاضر يكي از بهترين روش‌هاي ريشه‌يابي حوادث است. همچنين نتايج بدست آمده حاكي از آن است كه انجام اقدامات مؤثر در فاز زماني نرمال يعني بكارگيري افراد با مهارت استعداد بالاتر و انجام آموزش‌هاي بدو استخدام و انجام ديدگاه بالادستي يعني هماهنگي اپراتور با سخت افزار و روش‌هاي اجرايي در فاز ايده و تفكر و طراحي به ميزان زيادي از رخداد حوادث جلوگيري خواهد كرد.