پديد آورندگان :
شرفي ، پريسا دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان - پژوهشكده سلامت, مركز تحقيقات عوامل اجتماعي در ارتقاي سلامت - گروه مهندسي بهداشت محيط , ديندارلو ، كاووس دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان - مركز تحقيقات سلامت مواد غذايي - گروه مهندسي بهداشت محيط , داوودي ، حسين دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان - پژوهشكده سلامت, مركز تحقيقات عوامل اجتماعي در ارتقاي سلامت - گروه مهندسي بهداشت محيط , حيدري ، محسن دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان - پژوهشكده سلامت, مركز تحقيقات عوامل اجتماعي در ارتقاي سلامت - گروه مهندسي بهداشت محيط , شمس الديني ، محمد دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان - پژوهشكده سلامت, مركز تحقيقات عوامل اجتماعي در ارتقاي سلامت - گروه مهندسي بهداشت محيط
كليدواژه :
فلزات سنگين , ماهي , ارزيابي ريسك , خليج فارس.
چكيده فارسي :
هدف: نوار شمالي خليج فارس به خصوص حوزه بندرعباس يكي از قطب هاي تامين ماهي در كشور مي باشد و آلودگي ماهي هاي خوراكي در اين ناحيه مي تواند سلامت مصرف كنندگان را تهديد كند. بنابراين، هدف از اين مطالعه ارزيابي ريسك بهداشتي سرب و كادميوم موجود در ماهي هاي خوراكي سطح زي، ميان زي و كف زي عرضه شده در شهر بندرعباس مي باشد. روش ها: در اين مطالعه توصيفي تحليلي كه در سال 1397 انجام شد تعداد 81 نمونه ماهي سطح زي، ميان زي و كف زي در 9 گونه مختلف موجود از بازار ماهي فروشان شهر بندرعباس به روش طرح آشياني يا سلسله مراتبي جمع آوري شد. قطعات خوراكي ماهي ها توسط روش مايكروويو هضم و غلظت سرب و كادميوم آن با استفاده از روش اسپكتروفتومتر جذب اتمي سنجش شد. در نهايت، ميزان برآورد شده دريافتي روزانه (EDI)، شاخص خطر غيرسرطان زايي (THQ) و خطر سرطان زايي (CR) مرتبط با مصرف ماهي هاي آلوده به فلزات سنگين مورد نظر محاسبه شدند. نتايج: مقادير متوسط غلظت سرب در ماهي هاي سطح زي، ميان زي وكف زي به ترتيب برابر 0.03، 0.019 و 0.04 ميلي گرم بر كيلوگرم بودند. مقادير مربوطه براي غلظت كادميوم به ترتيب برابر 0.0028، 0.002 و 0.0056 ميلي گرم بر كيلوگرم بودند. از ديدگاه سلامت انسان، مقادير THQ براي هر عنصر و مقادير كل خطر هدف (TTHQ) براي هر دو عنصر كمتر از 1 بودند. علاوه بر اين، مقادير CR براي هر دو فلز كمتر از خطر قابل قبول ابتلا به سرطان در طول عمر (510) بود. نتيجه گيري: مطابق مقاديرEDI ،THQ ، TTHQ، CR و سطوح ايمني قابل قبول ارگآن هاي مختلف، استفاده از ماهي هاي بررسي شده خطر بهداشتي قابل توجهي براي سلامتي انسان ايجاد نخواهد كرد.