مكان‌يابي و اولويت‌بندي ايستگاه‌هاي پايش كيفيت هواي شهر كرج با رويكرد دو مرحله‌اي

زمينه و هدف: از مهمترين اهداف مديريت محيط‌زيست شهري، پايش كيفيت هوا است. با استقرار صحيح ايستگاه‌هاي پايش مي‌توان وضعيت واقعي كيفيت هوا را به‌دست آورد. هدف اين مطالعه مكان‌يابي ايستگاه‌هاي پايش كيفيت هواي شهر كرج است. روش بررسي: براساس رويكرد دومرحله‌اي، در مرحله اول نقشه شايستگي، با استفاده از روش WLC تهيه شد.اولويت‌بندي مناطق شهرداري كرج براي نصب ايستگاه مشخص شد. پهنه‌هاي داراي اولويت، با استفاده از رويكرد تاپسيس مشخص شدند. در مرحله دوم، با بازديد ميداني از بين گزينه‌هاي داراي اولويت، مكان‌هاي مناسب استقرار ايستگاه‌هاي پايش هواي شهر كرج معرفي شدند. يافته‌ها: تعداد 10 ايستگاه براساس تعداد مناطق شهرداري و جمعيت شهر كرج پيشنهاد شد. معيارها براي مرحله اول مانند معيارهاي فاصله از معابر و تقاطع‌ها وزن‌دهي و استاندارد شدند. بيشترين و كمترين اهميت نسبي را بين معيارهاي مورد نظر، به‌ترتيب معيارهاي فاصله از معابر و فضاي سبز دارند. مناطق سه و نه شهر به‌ترتيب داراي بيشترين و كمترين اولويت براي استقرار ايستگاه پايش كيفيت هوا هستند. در مرحله اول 30 گزينه داراي اولويت براي استقرار ايستگاه مشخص شدند. در مرحله دوم با بازديد ميداني بر‌اساس معيارهاي مانند حداقل فاصله از فضاي سبز، تقاطع و منابع انتشار، تعداد 10 گزينه مناسب براي استقرار ايستگاه پايش كيفيت هوا مشخص شدند. نتيجه‌گيري: در رويكرد پيشنهادي ابتدا گزينه‌هاي داراي اولويت استقرار مشخص شده و در گام بعدي با صرف هزينه، زمان و تلاش منطقي، محل نهايي استقرار ايستگاه‌هاي پايش كيفيت هوا مشخص شدند. اين رويكرد پيشنهادي را مي‌توان در ساير شهرها براي استقرار ايستگاه‌هاي پايش كيفيت هواي شهري به‌‌كار برد.