ترجيحات تصميم‌گيري و مشاركت ادراك‌شده بيماران در مراقبت: مطالعه موردي در بيمارستان‌هاي آموزشي يزد

زمينه و هدف: ترجيحات بيمار براي تصميم‌گيري به معني تمايل وي به مشاركت در مديريت مراقبت از خود و تصميم گيري مي باشد. هدف اين مطالعه، بررسي ترجيحات تصميم‌گيري و مشاركت ادراك‌شده بيماران در مراقبت و ارتباط اين دو با متغيرهاي زمينه‌اي در بيمارستان‌هاي منتخب آموزشي يزد بود.روش پژوهش: مطالعه حاضر از نوع مقطعي بود كه در سال 1398 انجام گرديد. جامعه آن را بيماران بستري در بخش‌هاي زنان، داخلي و جراحي بيمارستان‌هاي آموزشي يزد تشكيل دادند. حجم نمونه 195 نفر محاسبه شد و روش نمونه‌گيري به صورت طبقه‌ايتصادفي بود. داده هاي مورد نياز به‌وسيله پرسشنامه‌هاي استاندارد كنترل ترجيحات دگنر و اسلوان و مشاركت ادراك‌شده بيماران در مراقبت لرمن و همكاران جمع آوري شد. براي تجزيه و تحليل داده ها از نرم افزار SPSS 20 و با توجه به نرمال نبودن داده‌ها، از معادل‌هاي ناپارامتري آزمون‌ها (من ويتني، كروسكال واليس، دقيق فيشر، همبستگي اسپيرمن) استفاده گرديد.يافته‌ها: 49/20 درصد از مشاركت كنندگان در پژوهش، نقش نسـبتاً منفـعل در تصميم گيري را ترجيح دادند؛ يعني تمايل داشتند كه پزشك در مورد مراقبت پزشكي ايشان، تصميم‌گيرنده اصلي باشد. 36/40درصد نيز تمايل داشتند كه تصميم‌گيري در مورد مراقبت پزشكي‌شان به صورت مشاركتي باشد. تفاوت درصدها بين انواع ترجيحات تصميم‌گيري بيماران بر اساس متغيرهاي زمينه‌اي فقط بر حسب سطح تحصيلات، نوع بيمارستان و بخش بستري، نوع بيمه پايه، معني دار بود (0/05≥ p). ميانگين نمره مشاركت ادراك‌شده بيماران در مراقبت نيز به طور كلي 14/92 ± 62/08 به‌دست‌آمد. تفاوت مشاهده شده در ميانگين نمره مشاركت ادراك‌شده بيماران در مراقبت بر حسب متغير‌هاي زمينه‌اي در يك يا چند بعد مشاركت تنها از لحاظ جنسيت، نوع بيماري، نوع بيمارستان، سابقه بستري، نوع بيمه پايه معني دار بود (0/05 p). نتيجه‌گيري: درصد زيادي از بيماران در مطالعه حاضر نقش نسـبتاً منفـعل در تصميم گيري را ترجيح دادند، بنابراين ارائه‌دهندگان خدمات سلامت بهتر است اطلاعات قابل فهم راجع به گزينه‌هاي درماني موجود و مزايا / خطرات مرتبط با آن انتخاب‌ها را براي بيماران ارائه دهند. همچنين، مداخلات لازم براي ارتقاء تصميم‌گيري مشترك به ويژه براي كمك به بيماران زن و بيماراني كه بيماري حادتري دارند و نيز حمايت از ارائه‌دهندگان خدمات سلامت براي مشاركت در فرايند تصميم‌گيري مشترك با بيماران از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.