اثربخشي مداخله ي اصلاح سوگيري شناختي بر كاهش سوگيري توجه دانش آموزان داراي اضطراب امتحان

The effectiveness of cognitive bias Modification intervention on reducing attention bias of students with test anxiety

مقدمه: بسياري از مشكلات تحصيلي دانش­ آموزان ازجمله افت تحصيلي و رفتارهاي ناسازگارانه از اضطراب امتحاني نشأت مي‌گيرد كه ريشه در سوگيري شناختي دارد. اصلاح سوگيري شناختي مي‌تواند موجب كاهش سوگيري توجه دانش­ آموزان به نكات منفي شود؛ بنابراين، هدف پژوهش حاضر بررسي اثربخشي مداخله­ ي اصلاح سوگيري شناختي بر كاهش سوگيري توجه دانش آموزان داراي اضطراب امتحان بود. روش كار: اين پژوهش به شيوه­ ي آزمايشي و با طرح پيش ­آزمون و پس ­آزمون با گروه كنترل اجرا شد. جامعه­ ي آماري پژوهش حاضر را كليه­ ي دانش‌آموزان دختر سال آخر دبيرستان منطقه 3 شهر تهران كه داراي اضطراب امتحان بودند، تشكيل دادند كه در سال تحصيلي 97-98 مشغول به تحصيل بودند. نمونه­ ي پژوهش شامل 32 دانش‌آموز دختر داراي اضطراب امتحان بود كه به ‌صورت نمونه‌گيري خوشه­ اي انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل جايگزين شدند (16 نفر براي هر گروه). ابزار تحقيق در اين پژوهش پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون (1980) باپايايي 0/88 و آزمايه دات پروب(2017) استفاده شد كه داراي روايي مناسبي بوده و پايايي ابزار براي چهره متنفر 0/94 و چهره خنثي 0/95 است. نتايج با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس تك متغيره در نسخه 22SPSS مورد تحليل قرار گرفت. يافته ها: نتايج تحليل كوواريانس تك متغيره نشان داد كه مداخله­ ي اصلاح سوگيري شناختي بر كاهش سوگيري توجه دانش‌آموزان داراي اضطراب امتحان مؤثر بوده است (P < 0.05). نتيجه ­گيري: با توجه به نتايج به دست آمده مي­توان گفت كه با به ‌كارگيري اين شيوه از مداخله مي­توان سوگيري توجه دانش­ آموزان داراي اضطراب امتحان را كاهش داد و در نتيجه موجب افزايش سلامت روان و تمركز بيشتر دانش آموزان داراي اضطراب امتحان شد.

Introduction: Many of the students’ educational problems, including academic failure and maladaptive behaviors, stem from exam anxiety caused by students’ cognitive bias. Cognitive bias modification can reduce attention biases of students to negative issues. Therefore, the purpose of the present study was to investigate the effectiveness of cognitive bias modification intervention on reducing attention bias in students with test anxiety. Methods: This research was an experimental study with pre and post-tests and a control group design. Statistical population of the study included all high school female students with test anxiety in district 3 of Tehran city in 2018-2019 academic years. Research sample included 32 female students with test anxiety that were selected by cluster sampling and classified into two groups: experimental group (n=16 subjects) and control group (n=16 subjects). The research instrument used in this study was the Sarason Anxiety Questionnaire (1980) with a reliability of 0.88 and dot probe task (2017) Which has good validity and reliability for hated face that is 0.94 and for neutral face is 0.95. The results were analyzed using univariate analysis of covariance in SPSS version 22. Results: The results of Analysis of Covariance (ANCOVA) showed that cognitive bias modification were effective in attention bias of students with test anxiety (P < 0.05). Conclusions: According to the results, it can be said that using this intervention can reduce the attention bias of the students with test anxiety, and thus increase the mental health and concentration of the students with test anxiety.