تجمع فلزات سنگين سرب و نيكل در برگ و خاك گونه‌هاي برهان و كنوكارپوس در شهر اهواز

Accumulation of heavy metals (lead and nickel) by the soil and leaves of Albizia lebbeck and Conocarpus erectus from the city of Ahwaz

در اين پژوهش تجمع فلزات سنگين سرب و نيكل در برگ درخت برهان (Albizia lebbeck (L.) Benth) و درختچۀ كنوكارپوس (Conocarpus erectus L.) در فضاي سبز شهري بررسي شد. بدين منظور، سه منطقه با شدت ترافيك كم و سه منطقه با شدت ترافيك زياد در شهر اهواز انتخاب و نمونه‌هايي تصادفي از برگ (از ارتفاع 2 تا 3 متر از سطح زمين) و خاك در پاي هر گونه (عمق صفر تا 10 سانتي‌متر) در مناطق تحت بررسي جمع‌آوري شد. براساس نتايج، غلظت فلزات سرب و نيكل در برگ دو گونه در مناطق كم‌ترافيك داراي اختلاف معني‌دار بود كه در مورد سرب، غلظت اين فلز در برگ كنوكارپوس به‌طور معني‌داري بيشتر از برهان بود، اما غلظت نيكل در برگ برهان به‌طور معني‌داري بيشتر از كنوكارپوس بود. غلظت فلزات سرب و نيكل در خاك پاي هر دو گونه نيز در مناطق پرترافيك به‌صورت معني‌داري بيشتر از مناطق كم‌ترافيك حاصل شد. مقدار فاكتور تجمع زيستي فلز سرب در هر دو گونه كمتر از 1، و دربارۀ فلز نيكل، ميانگين هر دو گونه بيشتر از 1 به‌دست آمد كه نشان مي‌دهد گونه‌هاي مذكور قادر به استخراج فلز نيكل از خاك هستند. در يك جمع‌بندي مي‌توان بيان كرد كه با توجه به يافته‌هاي اين پژوهش، كنوكارپوس داراي قابليت بيشتري در جذب نيكل نسبت به برهان است و مي‌تواند در پروژه‌هاي گياه‌پالايي در مناطق مشابه به‌كار گرفته شود.

In this study, the accumulation of heavy metals included lead and nickel in Albizia lebbeck ((L.) Benth) tree, and Conocarpus erectus (L.) shrubin urban green spacewere investigated. To this, two areas with low and high traffic intensity with three replications were selected in Ahwaz, and random samples were collected from tree leaves (from 2 to 3 meters height above the ground level) and soil at the bottom of the species (depth 0 to 10 cm). The results showed that in the low traffic area, the concentrations of both heavy metals in two species were significantly different, in the case of lead, the concentration of this metal in the leaf of C. erectus was significantly higher than that of A. lebbeck, but the concentration of nickel in the leaf of A. lebbeck was significantly higher than that of C. erectus. Concentrations of lead and nickel in the soil of both species in the high traffic areas were significantly higher than the low traffic areas. The bioconcentration factor for the lead metal in both species was less than 1; But, for nickel metal, the mean of bioconcentration factor for both species is greater than 1; indicating that the two species are able to extract nickel from the soil. In summary, it can be stated that according to the findings of this study, C. erectus is more capable of absorbing nickel than Albizia lebbeck and can be used in phytoremediation projects in similar areas.