ارائه الگوي آموزش الكترونيك براي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي با رويكرد مبتني بر نظريه داده بنياد

Presenting electronic learning pattern for universities of medical sciences: A grounded theory approach

هدف: هم‌زمان با تغييرات سريع فنون، مهارت‌ها و ظهور پديده‌هاي نوين در فناوري اطلاعات و ارتباطات، آموزش الكترونيك به‌عنوان يك ابزار كسب دانش، به‌سرعت در حال گسترش، توسعه و تحول است. از طرفي بحران‌هاي بيولوژيكي و زيست محيطي كه آموزش حضوري را با تهديد جدي مواجه مي‌نمايند آموزش الكترونيك نه تنها به عنوان يك راه‌كار خروج از چالش موجود، بلكه يك فرصت ايده‌آل براي تحول در سيستم آموزش سنتي دانشگاه محسوب مي‌شود. لذا اين پژوهش به دنبال شناسايي و تبيين ابعاد آموزش الكترونيك در قالب الگويي نظام‌مند براي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي ايران مي‌باشد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه با رويكرد كيفي در سال 1398 انجام شد. نمونه‌گيري هدفمند، از نوع گلوله برفي بود. داده‌ها از طريق مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختاريافته با 30 نفر از اعضاي هيئت علمي و خبرگان آموزش الكترونيك دانشگاه‌هاي علوم پزشكي و آموزش عالي جمع‌آوري گرديد. داده‌ها با استفاده از روش كدگذاري استراوس و كوربين (1998) در طي سه مرحله كدگذاري باز، محوري و انتخابي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. اعتبار بخشي داده‌ها با استفاده از معيارهاي لينكلن و گوبا انجام گرفت. يافته‌ها: از تجزيه و تحليل داده‌ها 4 بعد شامل دانشگاهي، مناطق آمايشي، ملي- كلان و منطقه‌اي – بين‌المللي و 22 مؤلفه از 222 شاخص انتزاع گرديد. نتيجه‌گيري: الگوي مستخرج به عنوان يك الگوي جامع و با در نظر داشتن شرايط دانشگاه‌هاي علوم پزشكي طراحي و تبيين گرديد. نتايج مطالعه حاضر در جهت تحقق اهداف و برنامه‌هاي طرح تحول و نوآوري در آموزش علوم پزشكي مي‌تواند به عنوان نقشه راهي در اجراي موفقيت‌آميز آموزش الكترونيك در كشور گام‌هاي مؤثري برداشته شود.

Introduction: Simultaneously with the changes of techniques and skills, and the emergence of new phenomena in information communication technology, e- learning as a knowledge acquisition tool, rapidly is expanding, developing and evolving. On the other hand, due to environmental conditions and crises, the traditional education is encountered with serious threat, electronic (e)-learning is considered as a solution for the current challenge, but it is also an ideal opportunity for transforming the traditional training metho Materials and Methods: The present research aimed to formulate a conceptual pattern for e - learning for universities of medical sciences. This study was a qualitative using a grounded theory approach. The study population included university experts and faculty members in the field of educational technology, distance learning and medical education. A total of 30 participants were selected for this study through purposive sampling, the data was collected through semi- structured interviews. The systematic approach of Strauss and Corbin was conducted in three stages of open, axial and selective coding. The validity and reliability of the data were achieved through Lincoln and Guba criteria. Results: The results revealed that e-learning pattern for universities of medical sciences involved 4 main dimensions: academic, spatial regions, national (macro) and international. Also 22 components and 222 indicators have been extracted, and the final pattern was presented according to the mentioned factors. Conclusion: According to the findings, it is hope that by applying this pattern to meet the new needs of education and e- learning and take an effective step towards developing the e- learning and realizing the transformation and innovation plan in medical education. However, decent and large- scale government investment is necessary from the infrastructure, legal and support perspective for e-learning according to global developments in the near future.