مقايسه درمان مبتني بر پذيرش و تعهد و نظم جويي فرآيندي هيجان در كيفيت زندگي بيماران همودياليز

Comparison of The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) and Process Emotion Regulation Training in Quality of Life among Hemodialysis Patients

مقدمه: بيماري كليوي موجب بروز مشكلات متعدد جسماني و رواني براي فرد بيمار شده و موجب افت كيفيت زندگي اين افراد مي‌شود. هدف پژوهش حاضر مقايسه درمان مبتني بر پذيرش و تعهد و نظم‌جويي فرآيندي هيجان در كيفيت زندگي و بيماران همودياليز بود. روش كار: پژوهش حاضر جزء طرح‌هاي نيمه آزمايشي از نوع پيش‌آزمون – پس‌آزمون- پيگيري سه گروهي بود. جامعه آماري اين مطالعه شامل كليه بيماران همودياليز مراجعه‌كننده به بيمارستان لقمان تهران در سال 1398 بودند. از بين اين بيماران كساني كه واجد شرايط براي ورود به پژوهش بودند، با روش نمونه‌گيري در دسترس (با در نظر گرفتن ملاك‌هاي ورود و خروج)، ابتدا 45 نفر انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفي در سه گروه گمارش شدند (15 نفر در گروه آزمايش اول و 15 نفر در گروه آزمايش دوم و 15 نفر در گروه كنترل در انتظار درمان). ابزار پژوهش پرسش‌نامه كيفيت زندگي بيماران كليوي هايس و همكاران (2003) بود. داده‌هاي پژوهش با استفاده از تحليل واريانس مختلط تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: نتايج تحليل داده‌ها نشان داد درمان مبتني بر پذيرش و تعهد و نظم فرآيندي هيجان در شركت‌كنندگان گروه‌هاي آزمايشي به نسبت گروه كنترل در انتظار درمان تأثير معناداري بر بهبود كيفيت زندگي بيماران همودياليز داشت (P<0/05). همچنين اثربخشي روش درمان پذيرش و تعهد بر كيفيت زندگي بيماران بيشتر بود (P<0/05). نتيجه‌گيري: درمان مبتني بر پذيرش و تعهد و آموزش نظم‌جويي فرآيندي هيجان با افزايش كنترل رفتار و تمايل به تجربه كردن گستره‌اي از عواطف بر بهبود كيفيت زندگي بيماران همودياليز موثر است.

Introduction: Kidney disease causes many physical and mental problems for the patient and reduces the quality of life of these people. The aim of the present study was to compare the effectiveness of acceptance and commitment therapy and process emotion regulation training in quality of life of hemodialysis patients. Method: The statistical population of this semi-experimental study with pretest-post-test-fallow up design were all hemodialysis patients who referred to Loghman Hospital in Tehran in 2019. Among them the patients who were willing and qualified to participate in the study were selected in convenience and then randomly assigned to experimental and control groups (15 persons in the first experimental group, 15 persons in the second experimental group and 15 persons in waiting list control group). The research instrument was the quality of life questionnaire of Hayes et al. (2003). Research data were analyzed using mixed analysis of variance test. Results: The results of data analysis showed that treatment based on acceptance and commitment and process emotion regulation training in the participants of the experimental groups compared to the control group had a significant effect on improving the quality of life of hemodialysis patients (p <0.05). Also, the effectiveness of acceptance and commitment therapy was higher on patientschr('39') quality of life (p <0.05). Conclusion: Acceptance and commitment therapy and process emotion regulation training is effective on improving the quality of life of hemodialysis patients by increasing behavior control and the desire to experience a range of emotions.