بازپژوهي ادله قرآني و فقهي فروش خودياري به عنوان يكي از ضمانت اجراهاي نقض قرارداد خريد تجهيزات طبي- پزشكي

Re-examination of Quranic and Jurisprudential Evidences of Selling Self-Help as One of the Remedies For Breach Of Contract for the Purchase of Medical Equipment

هدف: هدف پژوهش حاضر بازپژوهي ادله قرآني و فقهي فروش خودياري به عنوان يكي از ضمانت اجراهاي نقض قرارداد خريد تجهيزات طبي- پزشكي بود. مواد و روش‌‌ها: اين پژوهش با روش مطالعات كتابخانه‌اي و به شيوه توصيفي ـ تحليلي انجام شده است . با مراجعه به متون قرآني و روايي و علمي اطلاعات لازم به‌‌دست آمده و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. يافته‌‌ها: يكي از مسائلي كه در سال هاي اخير در حوزه تجهيزات پزشكي به وجود آمده، آن است كه به دلايل مختلف از جمله تحريم هاي ظالمانه برخي خريداران يا فروشندگان تجهيزات طبي- پزشكي ايراني امكان تسليم ثمن يا مبيع را ندارند و همين عامل باعث بلاتكليفي، بروز خسارت ها و زيان هاي مادي به فعالان عرصه تجهيزات طبي- پزشكي شده است. سوال اصلي پژوهش آن است كه: «ادله قرآني و فقهي درباره فروش خود ياري(بازفروش) بعنوان يكي از ضمانت اجراهاي نقض قرارداد خريد تجهيزات پزشكي چه حكمي را اقتضا مي كند؟» يافته هاي پژوهش حاكي از آن است كه مقتضاي آيه شريفه«...فَمَنِ اعْتَدَي عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَي عَلَيْكُمْ...»(بقره:194) و آيات 40 سوره شوري و آيه 126 سوره نحل و ساير روايات و احكام فقهي از جمله قاعده لاضرر و لاضرار في الاسلام وقاعده تقاص ، همچنين مقررات قانوني در امور مشابه ، نه تنها تخالفي با اين امر ندارند، بلكه انرا ميپذيرند. لكن بايد اصل لزوم قراردادها و حقوق طرف مقابل در اين زمينه لحاظ گردد و بر اساس آيه شريفه «...لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ»(بقره:279) نبايد به هيچ يك از طرفين معامله ظلمي روا داشته شود و يا موجب سوء استفاده شود. نتيجه‌‌گيري: متعاقدين تجهيزات طبي- پزشكي مي توانند براي جلوگيري از ضرر بيشتر و بلاتكليفي در سرنوشت قرارداد با لحاظ شرايط اقدام به فروش ملك به ديگري و استيفاء حقوق خود نمايند. لكن اين حق و اختيار نبايد به «ظلم»، «ضرر» و «اجحاف» به حقوق طرف مقابل منجر گردد، بلكه از نگاه قرآن كريم و روايات اسلامي بايد عدالت و انصاف رعايت شود و حقوق طرفين معامله به صورت حداكثري استيفاء گردد.

Purpose:The aim of this study was to re-examine the Quranic and jurisprudential evidences of selling self-help as one of the Remedies For Breach Of Contract for the purchase of medical equipment. Materials and Methods: This research has been done by library studies and descriptive-analytical method. By referring to Quranic, narrative and scientific texts, the necessary information has been obtained and analyzed. Findings: One of the problems that has arisen in recent years in the field of medical equipment is that for various reasons, including oppressive sanctions, some buyers or sellers of Iranian medical equipment are not able to pay the price or the goods and this factor causes uncertainty. The incidence of material damages and losses to medical equipment activists. The main question of the research is: "What is the ruling on Quranic and jurisprudential arguments regarding the sale of self-help (resale) as one of the Remedies For Breach Of Contract for the purchase of medical equipment?" The findings of the research indicate that the فَمَنِ اعْتَدَى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى ..." verse holy the of requirements ْمُكْيَلَع) "... Baqarah: 194) and verses 40 of Surah Shura and verse 126 of Surah An-Nahl and other jurisprudential narrations and rules, including the rule of no Loss principle in Islam and the Retalitation rule, as well as legal provisions in similar matters, not only do not contradict this, but also accept it. However, the principle of agreement must be kept and rights of the other party must be taken into account in this regard, and according to the holy deal the to party neither), 279: Baqarah " (لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ ..." verse should be wronged or abused. Conclusion: Medical equipment contractors can sell the property to another and exercise their rights in order to prevent further damage and uncertainty in the fate of the contract. However, this right and authority should not lead to "oppression", "loss" and "injustice" to the rights of the other party, but from the point of view of the Holy Quran and Islamic traditions, justice and fairness should be observed and the rights of the parties to the transaction should be exercised to the maximum