ارزيابي شاخص‌هاي كيفيت زندگي در محلات حاشيه نشين شهر سنندج

Evaluation of Quality of Life indicators in Sanandaj City Neighbourhoods

امروزه كيفيت مكان زندگي انسان، يكي از مهمترين حوزه‌هاي پژوهش‌هاي برنامه ريزي مكاني – فضايي در كشورهاي مختلف است. اين اهميت، به دليل تاثيرگذاري روز افزون پژوهش‌هاي كيفيت زندگي در پايش سياست‌هاي عمومي و نقش آن به عنوان ابزاري كارآمد در مديريت و برنامه ريزي است. بنابراين شناخت، اندازه گيري و بهبود كيفيت زندگي از اهداف عمده‌ي محققان، برنامه ريزان و دولت‌ها در چند دهه اخير بوده است. از اين رو شناسايي فاكتورهاي موثر در ارزيابي و سنجش كيفيت زندگي، برنامه ريزان را در ارائه راهبرد مناسب جهت توسعه مناطق مختلف، شهرها متناسب با نيازمندي‌ها و امكانات نواحي ياري خواهد كرد. در اين راستا پژوهش حاضر بر اساس روش توصيفي – تحليلي و با استفاده از روش FTOPSIS (فازي- تاپسيس) انجام گرفته است. منطقه مورد مطالعه در اين پژوهش، محلات حاشيه نشين شهري (ننله، نايسر، شهرك مولوي و فرجه)، است. جامعه نمونه مورد بررسي، شامل 40 نفر از كارشناسان و متخصصان شهري (شوراها و كارشناسان شهري)، شهر سنندج است، كه به شيوه تمام شماري، همگون و هدفمند انتخاب شدند. نتايج مطالعه در ارزيابي و سنجش كيفيت زندگي در ميان محلات حاشيه نشين بر اساس شاخص‌هاي شناسايي شده، نشان داد كه بعد اقتصادي با امتياز 1.979 كمترين وزن و بعد محيطي با امتياز 2.251 بيشترين وزن را از ديدگاه كارشناسان شهري در وزن‌هاي حداقل، ميانگين و حداكثر فازي(W ̃_i )، به خود اختصاص داده است. شاخص‌هاي كه حائز كمترين وزن شده‌اند بايستي جهت بهبود كيفيت زندگي و رونق اجتماعي و اقتصادي اين محلات مورد توجه مديران، برنامه‌ريزان و سياستگذاران واقع شوند.

These days, the quality of people settlement is considered as one of the main research areas for spatial planning in different countries. This is due to the influence of current researches in quality of life-related topics in monitoring public policies as well as its role as a practical tool in urban planning. Hence, understanding, measuring and improving the quality of life have been the main goal of researchers, planners and governments in recent decades. Therefore, identification of effective factors in assessment and evaluation the quality of life can help planners to propose appropriate strategies to develop different areas and cities with their related needs and required facilities. In this regard, this research has been done by descriptive analytic methods which use FTOSIS (Fuzzy-Topsis) and questionnaire. The selected case study is Sanandaj city neighbourhoods including Nanle, Nayser, Molavi town and Farjeh. Sample community consists of 40 experts in urban planning (councils and urban experts) of Sanandaj city that has been selected by homogenous and target selection method. The result of this study showed that economic dimension has the lowest weight with 1.97 while environmental dimension with a weight of 2.251 has the highest one in minimum, mean and maximum fuzzy (W ̃i). indicators which have obtained the lowest weights should become into consideration for urban planners, policy makers and managers to improve the quality of life and social and economic boom.