طراحي مدل مطلوب برنامه درسي دوره پزشكي عمومي با رويكرد اخلاق محور

Designing Desirable Model of Medical Curriculum with Ethics-Oriented Approach

زمينه و هدف: اخلاق پزشكي يكي از اصول مهم برنامه درسي رشته پزشكي است. اين مطالعه با هدف طراحي مدل مطلوب برنامه درسي رشته پزشكي با رويكرد اخلاق پزشكي انجام‌ گرفت. روش بررسي: اين تحقيق از نظر روش تركيبي(كمي و كيفي)، از نظر هدف كاربردي و از لحاظ اجرا توصيفي-تحليلي است. داده‌هاي بخش كيفي به شيوه هدفمند و مصاحبه نيمه ساختار با 14 نفر از صاحب‌نظران حوزه اخلاق پزشكي جمع‌آوري و به روش تحليل محتواي كيفي استقرايي تحليل و به پرسشنامه تبديل شد. روايي آن به روش لاوشه و والتز- باسل توسط نرم افزار R و پايايي به شيوه αكرونباخ با SPSS-21 محاسبه شد. جامعه آماري بخش كمي 457 نفر از پزشكان و دستياران باليني بودند كه 210 نفر به روش تصادفي طبقه‌اي انتخاب شدند. تحليل عاملي تأييدي، تعيين ابعاد مدل و اعتباريابي به روش مدل‌سازي معادلات ساختاري با Smart Pls-3 انجام‌شد. يافته‌ها: در بخش كيفي 13 تم اصلي در قالب عناصر برنامه درسي استخراج شد. روايي و پايايي پرسشنامهCVI=0.93 ,CVR=0.9 R=0.89, تاييدگرديد. در تحليل عاملي، تم‌هاي اصلي تأييد شد. ضريب بارهاي عاملي، پايايي تركيبي و ميانگين واريانس استخراجي مؤيد پايايي مدل بود. همچنين روايي ,واگرا و همگرا نشان داد مدل ارائه شده از برازش مناسبي برخوردار است. بر اساس نتايج، برنامه درسي اخلاق محور علاوه بر برنامه رسمي تحت تأثير استاد، دانشجو، برنامه پنهان و عوامل بيرون از نظام آموزشي قرار دارد. نتيجه‌گيري: برنامه درسي دوره پزشكي عمومي جهت تربيت فراگيران اخلاق مدار نيازمند بازنگري مجدد با رويكرد جامع‌ است. كليدواژه‌ها

Background and objective: Medical ethics is considered as one of the main principles of medical curriculum. The purpose of this project was designing a curriculum model with ethical approach. Methods and Materials: This study did by mixed method applied in goal and descriptive-analytical method. Qualitative data were collected through semi-structured interviews with 14 faculty members and analyzed by inductive qualitative content analysis. Questionnaire validity was calculated by Lawshe and Waltz & Bausell method by R software and its reliability determined by Cronbachs’ alpha coefficient with SPSS-21 software. The qualitative community consisted of 457 individuals out of the physicians and clinical residents from whom 210 were selected by stratified random sampling method. The confirmatory factor analysis (CFA), determining the model’s dimensions, path coefficients and fitting model were done with Structural equation modeling method by Smart Pls-3. Results: In the qualitative part, 13 themes were extracted as the curriculum elements. The questionnaire’s reliability and validity as R=0.89 CVR=0.9 and CVI=0.93 were confirmed. In the CFA, the main themes were approved. The factor load coefficients, composite reliability and average variance extraction verified the model’s construct reliability. Also convergent and Discriminant Validity indicated the proposed model being of fitness. R2 criterion implied the significant relationship between the endogenous and exogenous structures. Based on the results medical ethics is under the influence of formal curriculum, teachers, students, hidden curriculum and external factors of the educational system. Conclusion: medical curriculum requires reform with a comprehensive approach in order to educate ethics bound students.