اثربخشي منابع حمايتي در بيماران ديابتي نوع دو: مرور نظام مند مطالعات كار آزمايي باليني در ايران

Effectiveness of Support Resources for Patients with Type 2 Diabetes: A Systematic Review of Clinical Trials in Iran

مقدمه: ديابت نوع دو يك بيماري شايع متابوليك در جهان است. سياست‌گذاران سلامت براي اطمينان از مديريت اين بيماري مزمن با چالش‌هايي مواجه‌اند. مطالعه‌ها نشان داده‌اند به دليل ماهيت پيچيده ديابت، به كارگيري منابع حمايتي ميتواند در بهبود مديريت بيماري موثر باشد. بر اين اساس مطالعه حاضر با هدف شناسايي منابع حمايتي در بيماران ديابتي نوع دو و تاثير آن بر نتايج بيماري در ايران انجام شد. مواد و روش‌ها: مطالعه‌ي حاضر از نوع مرور سيستماتيك است. جستجوي مقالات در پايگاه‌هاي اطلاعاتي ايران Elmnet ، MagIran، SID و Irandoc با كليدواژه‌هاي ديابت نوع دو، منابع حمايتي و كارآزمايي باليني به زبان فارسي و انگليسي، در محدوده زماني "اول فروردين1380 تا 20 بهمن 1398" انجام گرديد. در نهايت 16 مقاله بر اساس معيارهاي ورود يافت شد. يافته‌ها: بر اساس يافته‌هاي مطالعه، حمايت اعضاي خانواده و همتايان بيشترين منابع حمايتي بيماران ديابتي نوع دو در ايران بودند. هم‌چنين اثربخشي اين حمايت‌ها در اكثر مطالعه‌هاي مورد بررسي بر پيامدهاي مورد نظر پژوهشگران شامل هموگلوبين گليكوزيله، كيفيت زندگي و رفتارهاي خودمراقبتي در بيماران مبتلا به ديابت موثر گزارش شدند. نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه حاضر نشان داد حمايت خانواده و همتايان موثرترين منابع حمايتي به كار گرفته شده در مديريت بيماري در بيماران ديابتي نوع دو در ايران است. با اين حال براي دستيابي به شواهد معتبر در جهت به كارگيري منابع حمايتي در جهت بهبود مديريت ديابت نياز به انجام مطالعه‌ها كارآزمايي باليني با متدلوژي قوي‌تر مي‌باشد.

Introduction and Objectives: Type 2 diabetes is a common metabolic disorder worldwide. Health policymakers face challenges in the management of this chronic disease. According to previous studies, due to the complex nature of diabetes, the use of support resources can be effective in improving disease management. The current study aimed to identify the sources of support for patients with type 2 diabetes and to investigate their effectiveness in the outcomes of this disease in Iran. Materials and Methods: In this systematic review, a search of articles published in Iranian databases, including SID, ELMNet, IranDoc, and MagIran, was conducted using keywords, including “type 2 diabetes”, “support resources”, and “clinical trials”, in Persian and English languages from March 21, 2001 to February 9, 2020. Finally, 16 articles were retrieved based on the inclusion criteria. Results: According to the findings, support by family members and peers was the most important source of support for patients with type 2 diabetes in Iran. Also, in most studies, the effectiveness of these support resources was desirable in the outcomes of these patients, including HbA1c, quality of life, and self-care behaviors. Conclusion: The findings of the current study showed that family and peer support for type 2 diabetic patients is the most effective source of support for disease management in Iran. However, to obtain reliable evidence for the use of support resources to improve diabetes management, clinical trials with a stronger methodology are needed.