مقايسه اثربخشي رفتار ‌‌‌درماني عقلاني-هيجاني و مصاحبه انگيزشي بر سبكهاي تصميم گيري در افراد داراي اختلال سوء‌مصرف مواد افيوني

هدف: اين پژوهش با هدف مقايسه اثربخشي رفتار درماني عقلاني-هيجاني و مصاحبه انگيزشي بر سبك‌هاي تصميم‌گيري در افراد داراي اختلال سوء‌مصرف مواد افيوني انجام شد. مواد و روش‌ها: طرح پژوهش، تمام آزمايشي از نوع پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري شامل تمام مردان داراي اختلال سوء‌مصرف مواد افيوني نسيم ‌شهر بود كه در سال 1397 به مراكز درمان سوء‌مصرف مواد در اين شهر مراجعه نمودند كه از بين آن‌ها نمونه‌اي به حجم 45 نفر با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي انتخاب شد. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامه سبك‌هاي تصميم‌گيري عمومي (اسكات و بروس، 1995) استفاده شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي تحليل كوواريانس چندمتغيري و تك متغيري و با استفاده از نرم افزار SPSS در سطح معناداري 0.05 انجام شد. يافته‌ها: نتايج آزمونِ تحليل كوواريانس چندمتغيري و تك‌متغيري نشان داد كه رفتار درماني عقلاني-هيجاني بر افزايش سبك تصميم‌گيري عقلاني و كاهش استفاده از سبك‌هاي اجتنابي، آني و وابستگي در افراد داراي اختلال سوء‌مصرف مواد افيوني مؤثر بود و بر سبك شهودي تأثيري ندارد. همچنين مصاحبه انگيزشي بر سبك‌هاي تصميم‌گيري شهودي و عقلاني افراد داراي اختلال سوء‌مصرف مواد افيوني مؤثر نيست؛ اما بر كاهش استفاده از سبك‌هاي اجتنابي، آني و وابستگي مؤثر است. همچنين روش رفتار درماني عقلاني هيجاني بر سبك عقلاني افراد داراي اختلال سوء‌مصرف مواد افيوني مؤثرتر از روش مصاحبه انگيزشي است. در سبك‌هاي اجتنابي، آني، وابستگي و شهودي نيز تفاوتي بين دو روش وجود نداشت (P<0.05). نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج، رفتار درماني عقلاني-هيجاني تفكر منطقي و سازماندهي ادراك و تفكر، بر سبك تصميم‌گيري عقلاني تأثير مثبت گذاشته و باعث كاهش به‌كارگيري سبك‌هاي اجتنابي، آني و وابستگي مي‌شود.

No abstract