بررسي تأثير آموزش مهارت‌هاي مثبت‌انديشي بر خودكارآمدي بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 مراجعه‌كننده به كلينيك ديابت بيمارستان امام خميني مهاباد در سال 99-1398

THE EFFECT OF POSITIVE THINKING SKILLS TRAINING ON SELF-EFFICACY an‎d CLINICAL TESTS OF PATIENTS WITH TYPE 2 DIABETES REFERRING TO IMAM KHOMEINI HOSPITAL OF MAHABAD, IRAN IN 2019-2020

پيش‌زمينه و هدف: بيماران مبتلا به ديابت با مشكلات جسمي و رواني متعددي مانند افسردگي، اضطراب، ناتواني، كم‌تحركي و چاقي روبه­رو هستند كه درنهايت منجر به كاهش شادكامي و كيفيت زندگي مي­گردد. درحالي‌كه در آموزش مثبت­انديشي افراد تشويق مي­ شوند با تجربيات مثبت و خوب خود، نقاط قوت زندگي و توانايي­هاي بالقوه­ شان را بازشناسند و به نقش آن‌ها در افزايش و ارتقاي احترام به خود و عزت‌نفس و بهبود زندگي­ شان آگاه­تر شوند و شادكامي را موضوع اصلي روانشناسي مثبت­ گرا دانسته ­اند. لذا اين مطالعه باهدف تعيين تأثير آموزش مهارت­هاي مثبت ­انديشي بر خودكارآمدي بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 مراجعه ­كننده به كلينيك ديابت بيمارستان امام خميني مهاباد در سال 1398 انجام شد. مواد و روش كار: مطالعه حاضر يك مطالعه مداخله‌اي نيمه تجربي با روش نمونه­ گيري در دسترس كه بر روي 60 نفر از بيماران مبتلا به ديابت نوع دو مراجعه­ كننده به كلينيك ديابت بيمارستان امام خميني مهاباد كه شرايط شركت در مطالعه را داشتند در سال 1398 اجرا شد. نمونه ­ها به‌صورت در دسترس وارد مطالعه شدند، و سپس به روش تخصيص تصادفي­ سازي ساده در دو گروه 30 نفره مداخله و كنترل تخصيص داده شدند. در گروه مداخله جلسات آموزش مهارت­هاي مثبت ­انديشي بر اساس محتواي مستخرج از منابع و كتاب­هاي روانشناسي مثبت و همچنين مشاوره با اساتيد و متخصصان در زمينه روانشناسي مثبت با ساختار هشت جلسه ­اي هر هفته دو جلسه و هر جلسه در 60-45 دقيقه انجام شد. اطلاعات با پرسشنامه اطلاعات جمعيت­شناختي و پرسشنامه سنجش خودكارآمدي درك شده بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 جمع ­آوري و به‌صورت پيش ­آزمون و پس ­آزمون با استفاده از نرم­ افزار SPSS نسخه 22 سنجش و مقايسه شد. داده ­ها با استفاده از آزمون­ هاي آماري تي مستقل، تي زوجي و كاي دو مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. يافته ­ها: نتايج آزمون آماري تي مستقل نشان داد كه قبل از اجراي آموزش مهارت­هاي مثبت ­انديشي، ميانگين نمره خودكارآمدي بين دو گروه كنترل و مداخله اختلاف معناداري نداشت (0/681=p). اما بعد از اجراي آموزش مهارت ­هاي مثبت­ انديشي بين ميانگين نمره خودكارآمدي دو گروه اختلاف معناداري وجود داشت (0/0001=p). نتايج آزمون t زوجي نشان داد كه بين نمره ميانگين خودكارآمدي بيماران قبل و بعد از مداخله درون گروه كنترل اختلاف معناداري مشاهده نشد (0/554=p). اما بين نمره خودكارآمدي بيماران قبل و بعد از مداخله درون گروه مداخله اختلاف معنادار بود (0/001=p). نتيجه‌گيري: آموزش مهارت­هاي مثبت ­انديشي بر خودكارآمدي مبتلا به ديابت نوع 2 تأثير مثبت را نشان داد بنابراين پيشنهاد مي­ شود از اين روش در افزايش خودكارآمدي بيماران مبتلا به 2 استفاده شود.

Background & Aim: Patients with diabetes face a variety of physical and psychological problems, such as depression, anxiety, disability, sedentary lifestyle, and obesity, which ultimately lead to decreased happiness and quality of life. While in positive thinking training, people are encouraged to recognize their strengths in life and their potential abilities through their positive and good experiences, and to their role in increasing and promoting self-esteem and self-esteem and improvement. They have become more aware of their lives and have considered happiness to be the main subject of positivist psychology. Therefore, this study was conducted to determine the Effect of Positive Thinking Skills Training on Self-efficacy and Clinical Tests of Patients with Type 2 Diabetes Referring to Imam Khomeini Hospital of Mahabad, Iran in 2020. Materials & Methods: The present study was a quasi-experimental study with available sampling method that was performed on 60 patients with type 2 diabetes referred to the diabetes clinic of Imam Khomeini Hospital in Mahabad who were eligible to participate in the study in 2016. Samples were entered into the study by convenience sampling, and then were randomly assigned to two groups of 30 intervention and control. In the intervention group, positive thinking skills training sessions based on the content extracted from the sources and books of positive psychology as well as consultation with professors and specialists in the field of positive psychology with an eight-session structure of each Two sessions per week and each session was performed in 60-45 minutes. Data were collected using demographic information questionnaire and perceived self-efficacy questionnaire of patients with type 2 diabetes and were assessed as pre-test and post-test using SPSS-22 software and significance level was less than 0.05. Data were analyzed using independent t-test, paired t-test and chi-square. Results: The results of independent t-test showed that before the implementation of positive thinking skills training, the mean score of self-efficacy was not significantly different between the control and intervention groups (p = 0.681). But after the implementation of positive thinking skills training, there was a significant difference between the mean score of management self-efficacy between the two groups (p = 0.0001). The results of paired t-test showed that there was no significant difference between the mean scores of patients' self-efficacy before and after the intervention within the control group (p = 0.555). But there was a significant difference between patients' self-efficacy scores before and after the intervention within the intervention group (p = 0.001). Also, the results of paired t-test showed that before and after the intervention, there was no statistically significant difference in the mean scores of blood sugar, cholesterol, triglyceride and glycosylated hemoglobin within the intervention and control groups (p <0.05). Conclusion: Positive thinking skills training has a positive effect on self-efficacy in type 2 diabetes, so it is recommended to use this method to increase self-efficacy in patients with type 2 diabetes.