بررسي عوامل تنيدگي آور و خستگي در سالمندان تحت درمان با همودياليز

Evaluation of stressors and fatigue in elderly patients undergoing hemodialysis

سابقه و هدف: تعداد سالمندان مبتلا به نارسايي مزمن كليه در سراسر جهان در حال افزايش مي‌باشد. همودياليز اگرچه مناسب‌ترين و رايج‌ترين درمان نارسايي مزمن كليه براي سالمندان است اما با چالش‌هاي خاصي همراه مي‌باشد. مطالعه حاضر باهدف تعيين عوامل تنيدگي آور و خستگي در سالمندان تحت درمان با همودياليز انجام‌شده است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعه توصيفي- مقطعي بود كه بر روي 60 بيمار سالمند تحت همودياليز در سال 1397 در دو مركز دياليز بيمارستان شهيد بهشتي بابل و امام خميني بهشهر انجام شد. نمونه‌گيري به روش در دسترس انجام شد. ابزار جمع‌آوري اطلاعات شامل پرسشنامه مشخصات فردي، پرسشنامه سنجش خستگي و پرسشنامه عوامل تنيدگي آور بيماران تحت همودياليز بود. پرسشنامه‌ها توسط پژوهشگر تكميل و پس از جمع‌آوري با نرم‌افزار 19SPSS با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. يافته‌ها: بر اساس نتايج ميانگين سني شركت‌كنندگان 7/87± 73/43 سال بود. ميانگين نمره خستگي 1/37±7/51 و ميانگين نمره عوامل تنيدگي آور 9/31±81/85 بود. در بين عوامل تنيدگي آور جسمي سوراخ كردن‌هاي مكرر و سخت شرياني –وريدي و خستگي و در بين عوامل تنيدگي آور رواني- اجتماعي محدوديت مايعات، محدوديت فعاليت جسمي ،ترس از تنهايي و محدوديت در رژيم غذايي به ترتيب فراوانترين عوامل تنيدگي آور در بين سالمندان تحت همودياليز بودند. بين طول مدت درمان با همودياليز با عوامل تنيدگي آور و خستگي ارتباط آماري معني دار بود(0/05>p). نتيجه‌گيري: يافته‌هاي به‌دست‌آمده مي‌تواند به پرستاران در تهيه راهكارهاي متناسب با سن براي پيشگيري و يا كاهش عوامل تنيدگي آور و درنتيجه ارتقاء بهزيستي مطلوب سالمندان تحت همودياليز كه احتمالاً باقي‌مانده عمر خود را وابسته به همودياليز سپري مي‌كنند كمك نمايد.