به سوري كه دستانش چوبين بود

Be Soori ke Dastānash Choobin Bood

در بخشي از شاهنامه فردوسي كه در اصطلاح خوانده مي‌شود،» بخش تاريخي «، شاهنامه پژوهان در ميان داستان‌هاي حكايتگر از روزگار شاهنشاهي يكي از خواندني‌ترين» داستان بهرام چوبينه «، ساسانيان داستان‌ها به شمار مي‌رود. محور نوشته حاضر، يكي از بيت‌هاي كليدي و دشوار اين داستان است كه در يكي از بزنگاه‌هاي داستان نيز واقع شده و تاكنون نگاه بسياري از خوانندگان شاهنامه را به خود كشيده و درباره صورت و معناي آن گماه زني‌هاي گوناگوني صورت گرفته است. از اين به سوري كه «رو، نويسنده در نوشتار پيش رو، معناي بيت از» دستانش چوبين بود / چنان دان كه خوانش نوآيين بود شاهنامه و اختلافي كه بر سر فهم آن است را مورد توجه و مداقه قرار داده است. وي در راستاي هدف مذكور، از برخي بازنوشتهاي منثور شاهنامه سخن به ميان آورده و ديدگاه برخي شارحان را درخصوص معناي اين بيت بيان مي‌دارد. وي در انتها، خوانش پيشنهادي خود را از اين بيت ذكر مي‌كند. به زعم وي، دستان به معناي ديگ يا ديگها يا ظروف غذاپزي و چيزي از قبيل است و گويا مضمون بيت فردوسي اين باشد كه: هرگاه در ميهماني ديگ‌هاي چوبين به كار رود، بدان كه خود خوان بديع و متفاوت با آنچه تاكنون ديده اي خواهد بود و ميهماني ديگرسان فراروي خواهي داشت و با خوراكي نامتنظر از تو پذيرايي خواهند كرد. نويسنده در نهايت، با بيان كنايه به كار رفته در اين بيت، نوشتار را به پايان مي رساند.

In a part of Ferdowsi’s Shahnameh, which is called “historical section” by Shahnameh scholars, among the stories that tell the story of the Sassanid Empire, “The Story of Bahram Choobieh” is one of the most beautiful stories. The focus of the present article is on one of the key and difficult verses of this story, which is also in an important part of the story and has attracted the attention of many readers of Shahnameh so far. There have been various speculations about its words and meaning. Therefore, in the following article, the author has considered the meaning of the verse “Be soori ke dastānash choobin bood/ chenān dād ke khānash no-aien bood” from the Shahnameh along with different ideas regarding its meaning. To this end, he talks about some of the prose rewritings of Shahnameh and expresses some commentators’ views on the meaning of this verse. At the end, he presents his own reading and understanding of the text. According to him, “dastān” (hands) mean pots or pans or cooking utensils and something like that, and it seems that the meaning of the verse is: Whenever a wooden pot is used at a party, know that the food itself would be new and different from what you have seen before, and you are going to a quite different party, and they serve you with unexpected meal. Finally, the author concludes the article by discussing the irony used in this verse.