پديد آورندگان :
حسيني، هاجر دانشگاه علوم پزشكي و خدمات درماني كردستان، سنندج، ايران , جاويداني، نيره دانشگاه پيام نور - گروه علوم اجتماعي، همدان، ايران , احمدي، ليلا دانشگاه پيام نور همدان - گروه علوم اجتماعي، همدان، ايران , بهرامي نژاد، زهرا دانشگاه شهيد چمران اهواز، ايران.
كليدواژه :
پيامدهاي بهداشتي درماني , شبكه اجتماعي , خدمات درماني , سالمند , سلامت عمومي
چكيده فارسي :
مقدمه: سالخوردگي جمعيت پيامدهاي بهداشتي درماني ناشي از آنرا به مسأله ي درحال تبديل شدن به بحران بدل نموده و ايران نيز در اندك زماني با چنين بحراني مواجه خواهد شد، اما ظرفيت شبكه هاي اجتماعي ميتواند در مهار اين بحران مفيد باشد. اين تحقيق با هدف تحليل رابطه شبكه هاي اجتماعي سالمندان با پيامدهاي بهداشتي درماني از جنبه سلامت و مصرف خدمات درماني انجام شده است.
روش: به روش پيمايشي356سالمند از جامعه آماري 4777 نفري(≥60 سال شهر بيجار در سال1398) با نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي انتخاب و با پرسشنامه(آلفاي كرونباخ و تنصيف >0/70) سلامت عمومي گلدبرگ(GHQ-28)، شاخص شبكه اجتماعي SNI و مقياس محقق ساخته مصرف خدمات درماني به شيوه خودگزارش و ملاقات در منزل مصاحبه شدند. داده ها در نرم افزار SPSS-18 با آزمونهاي-Pearson ، T-test و MANOWAتحليل شد.
يافته ها: ميانگين سن شركت كنندگان70سال، 40/2% مرد، 59/8% زن، 64/9% داراي همسر و 35/1% بدون همسر هستند. تحليل شبكه نشان داد سطح ضعيف شبكه با سلامت عمومي، جسماني، رواني، اجتماعي و سطح قوي با سلامت عمومي، جسماني و اجتماعي(0/05>P)؛ سايز شبكه و عضويت گروهي با سلامت عمومي، جسماني، رواني، اجتماعي؛ صميمت با سلامت عمومي، رواني، اجتماعي؛ فراواني تماس با سلامت عمومي، جسماني، رواني، اجتماعي؛ مجاورت با سلامت عمومي، جسماني و رواني، همبستگي مستقيم دارند(0/05>P). اما شبكه اجتماعي و سطح قوي با مصرف خدمات درماني ثانويه؛ عضويت گروهي با خدمات درماني و خدمات اوليه؛ صميميت با خدمات ثانويه؛ فراواني تماس با خدمات درماني و خدمات ثانويه، همبستگي معكوس دارند (0/05>P). تحليل واريانس چندگانه در بررسي سطوح، شاخصها و منابع شبكه، تأييدكننده ي اثرات اصلي است (0/05>P).
نتيجه گيري: شبكه هاي اجتماعي حتي ضعيف، پيش بيني كننده خوبي براي افزايش سلامت و كاهش مصرف خدمات درماني سالمندان هستند. سياست گذاريهاي اجتماعي براي توسعه ي شبكه هاي طبيعي از طريق ترويج تماس با فرزندان و خويشاوندان و توسعه شبكه هاي مصنوعي(انجمني) پيشنهاد ميشود.
چكيده لاتين :
Introduction: Population ageing has turned its health impact into a critical problem. Iran will soon encounter
such a crisis, but the capacity of social networks can be helpful in controlling this crisis. The present study was
conducted to analyze the relationship of the social networks of the aged with health impact from the health and
health services Utilization points of view.
Methods: In a survey-based manner, a total of 356 individuals were selected from a statistical population of
4777 subjects (≥60 in Bijar city, 2019) using multi-stage cluster sampling and interviewed using the GHQ-28,
SNI and made-researcher scale of health services Utilization, questionnaires based on self-relate and homevisit
manners. The data were analyzed using SPSS-18 with Pearson, T-test and MANOVA tests.
Results: The average age of the participants is 70 of whom 40.2% are male, 59.8% are female, 64.9% have
spouse and 35.1% do not have spouse. The analysis reveals that the weak network with public, physical,
psychological. Social and strong network with public, physical and social health have direct correlation
(P<0.05). Network size and group membership with public, social, physical and psychological health, intimacy
with public, psychological and social health, contact frequency with public, social, psychological and physical
health, proximity with public, physical and psychological health have direct correlation (P<0.05). social network
and strong network with secondary health services consumption, group membership with health services and
primary services consumption, intimacy with secondary services, contact frequency with health services and
secondary services have converse correlation (P<0.05). MANOVA confirms the main effects by investigating
the effects of levels, indices and network resources (P<0.05).
Conclusions: Social networks, even weak ones, are good predictors of the increase of health and the decrease
of service Utilization. Social policy making for expanding natural networks through the promotion of contacts
with children and relatives and expanding artificial networks is suggested.
