مقايسۀ داستان حضرت نوح (ع) در تورات و قرآن و بازتاب آن درادبيات فارسي

داستان حضرت نوح (ع) موضوع مشترك دو متن مقدس تورات و قرآن است. نوح (ع) در تورات شخصيتي است كه با وجود برخورداري از صداقت وكمال در دورۀ خويش، نبي نيست و براي همين قسمتي از محتواي داستان در تورات با آنچه كه در قرآن بيان مي‌شود متفاوت است. در قرآن نوح به عنوان پيامبري برگزيده و اولوالعزم معرفي مي‌شود كه تبشير و انذار قوم مهم‌ترين دغدغۀ اوست و بنابراين نوع داستان بر مبناي پيراستگي و بي‌آلايشي او شكل مي‌گيرد. ساخت كشتي، نزول توفان، همسر و فرزندان از موضوعات مشترك اين داستان است كه روايت توراتي و قرآني آنها در بيان جزئيات اختلاف دارند.ادبيات فارسي، پيوندي عميق با آموزه‌هاي قرآني و اسلامي دارد و قصص انبيا در اشعار شاعران و متون نظم و نثر فارسي انعكاس يافته است. همسان انگاري و يا هم‌زمان پنداري برخي از پيامبران سامي با تعدادي از شخصيت‌هاي اسطوره‌اي ايراني كه پيش از ورود اسلام به ايران نيز در داستانها و متون ايراني وجود داشته‌اند بيانگر توجه ايرانيان به پيامبران سامي و داستانهاي آنان است. تجلّي داستان نوح (ع) در ادبيات فارسي هم متاثر از روايت قرآني است. جزئيات اندكي كه در تورات ذكر شده و در قرآن به آن اشاره‌اي نشده، در ادبيات فارسي نيز بازتاب داشته است. بهره‌مندي متون ادب فارسي از نص قرآني در داستان حضرت نوح (ع) قابل مقايسه با برداشت‌هاي جزئي از متن تورات نيست. پاره‌اي از اسامي و گوشه‌هايي از داستانها كه در قرآن به آنها اشاره‌اي نشده، در متون ادب فارسي انعكاس يافته و اين مطلب بيانگر آشنايي ايرانيان با تورات ويا حداقل ترجمه‌هاي آن است. اين پژوهش با روش توصيفي و اسنادي و با استفاده از ابزار كتابخانه‌اي به مقايسۀ اين داستان مشترك در دو متن مقدس پرداخته و انعكاس داستان در ادبيات فارسي را با توجه به تاثيرپذيري مستقيم از طريق قرآن و يا توجه به برخي از مواردي كه نشان مي‌دهد كاتبان و ادبا از تورات برداشت كرده‌اند، مورد بررسي قرار داده است.