اولويت‌بندي حفاظتي منابع آب سطحي ايران براساس حساسيت اكولوژيك

‌حفاظت از منابع آبي از ويژگي‌هاي اصلي توسعه پايدار است و در اسناد بين‌المللي و ملي بر لزوم حمايت از آنها در مناطق تحت حفاظت با هدف حفظ تنوع‌زيستي و خدمات بسيار آن‌ها نظير تأمين آب شرب تاكيد شده است. در گام نخست مطالعه حاضر، منابع آبي سطحي كشور شامل پيكره‌هاي آبي مهم، رودخانه‌هاي دائمي و مناطق يخچالي بررسي و پس از تهيه نقشه‌هاي وضع موجود اين منابع، حساسيت اكولوژيك آن‌ها با توجه به معيار‌هاي پيشنهادي و نظرات كارشناسي مشخص شد. در گام دوم، ميزان پوشش‌دهي هر سه منبع آب سطحي توسط شبكه مناطق تحت حفاظت بررسي شد. نتايج نشان داد، معيار‌هاي رژيم جريان، طبيعي بودن، وسعت، غناي گونه‌اي ماهي‌ها/پرندگان، و وضعيت مديريت حفاظتي در اولويت توجه براي مديريت اين منابع قرار گرفتند. همچنين، براساس اين معيارها، تالاب‌هاي بختگان، ارژن، ميانكاله، چغاخور، شادگان و انزلي و رودخانه‌هاي كر، كرج، سردآبرود، چهلگرد و سفيدرود حساس‌ترين منابع آبي شناخته شدند. اين نتيجه به‌دست آمد كه دو طبقه مديريتي منطقه حفاظت شده و اثر طبيعي ملي نسبت به ساير طبقه‌ها در پوشش‌دهي منابع آبي ضعيف‌تر عمل مي‌كنند و رودخانه‌ها نسبت به ساير منابع، كمتر در شبكه مناطق حضور دارند. يافته‌هاي مطالعه حاضر مي‌تواند به‌عنوان راهنماي برنامه‌ريزان حفاظت سرزمين به منظور توجه مناسب به منابع آبي حساس در انتخاب مناطق تحت حفاظت در كشور استفاده شود.