آبشستگي پايين‌دست سرريزهاي كليد‌پيانويي مثلثي و ذوزنقه‌اي

در اين تحقيق مشخصات حفره آبشستگي و تغييرپذيري‌هاي آن در پايين‌دست سرريز كليدپيانويي ذوزنقه‌اي و سرريز كليدپيانويي مثلثي مورد بررسي آزمايشگاهي قرار گرفت. بدين منظور سرريزهاي كليدپيانويي ذوزنقه‌اي و مثلثي در فلوم آزمايشگاهي به طول 10 متر و عرض و ارتفاع 75 و 80 سانتي‌متر با دو ميزان دبي‌ (35 و 45 ليتر بر ثانيه) و عمق‌ پاياب‌هاي مختلف (8 الي 18 سانتي‌متر) مورد آزمايش قرار گرفت. جنس بستر پايين‌دست سرريز، مصالح ماسه‌اي با دانه‌بندي يكنواخت، قطر متوسط 1.64 ميلي‌متر، با انحراف معيار هندسي 1.24 و به ضخامت 42.5 سانتي‌متر و طول 2 متر بود. نتايج حاصله نشان مي‌دهد كه در اعداد فرود ذره رسوب كم، بيشينه عمق حفره آبشستگي پايين‌دست سرريز كليدپيانويي مثلثي نسبت به سرريز كليدپيانويي ذوزنقه‌اي در فاصله‌اي نزديك‌تري از سرريز رخ داده است. اما با افزايش عدد فرود ذره رسوب، اين روند تغيير يافته و بيشينه عمق حفره آبشستگي و موقعيت آن در سرريز كليدپيانويي ذوزنقه‌اي كمتر و در فاصله‌ي نزديكتري نسبت به سرريز كليدپيانويي مثلثي رخ داده است. به طور كلي با افزايش عدد فرود ذره، فراسنجه‌هاي بيشينه عمق حفره آبشستگي، موقعيت مكاني آن، طول و حجم حفره آبشستگي پايين‌دست هر دو شكل سرريز افزايش مي‌يابند. معادله‌هايي با دقت مناسب براي پيش‌بيني بيشينه عمق حفره آبشستگي، موقعيت مكاني آن، طول حفره آبشستگي، عمق آبشستگي پاي ديوار پايين‌دست سرريز و حجم حفره آبشستگي براي دو شكل سرريز به دست آمد.