مطالعه‌ي اثر عمق كارگذاري لوله بر تغييرات زماني پارامترهاي آبشستگي و رسوبگذاري پيرامون خطوط لوله متقاطع با رودخانه

با احداث لوله‌ حاوي سيالاتي مثل آب و نفت به ‌صورت متقاطع با راستاي رودخانه، الگوي جريان رودخانه در اطراف لوله تغيير مي‌كند. اين تغييرات منجر به افزايش شدت آشفتگي جريان اطراف لوله و افزايش تنش برشي وارد بر بستر مي‌شود كه نتيجه آن بروز چاله‌ي آبشستگي در زير خط لوله مي‌باشد. آبشستگي موضعي اطراف خطوط لوله عبوري از عرض رودخانه يكي از مهم‌ترين عوامل شكست و تخريب آنها به‌شمار مي‌رود. در اين تحقيق به بررسي آزمايشگاهي مشخصات چاله‌ي آبشستگي اطراف خطوط لوله عبوري از عرض رودخانه در شرايط عمق‌هاي كارگذاري مختلف در جريان ماندگار پرداخته شد. در اين آزمايش‌ها از سه قطر لوله (20، 40 و 60 ميلي متر) و چهار عمق كارگذاري (يك چهارم قطر لوله زير بستر، روي بستر، يك چهارم قطر لوله بالاي بستر و نصف قطر لوله بالاي بستر) استفاده شد. نتايج حاصل از اين مطالعه‌ نشان داد كه بالاترين ميزان آبشستگي براي لوله‌اي كه در عمق كارگذاري يك چهارم قطر لوله بالاي بستر قرار داشت، اتفاق افتاد و 80 تا 90 درصد از آبشستگي در 40 دقيقه ابتدايي هر آزمايش صورت گرفت و در 10 دقيقه‌ي ابتدايي هر آزمايش، ارتفاع پشته رسوبگذاري به حدود 80 درصد مقدار نهايي خود رسيد. از طرفي بيش‌ترين و كم‌ترين ميزان پيش‌روي عمق آبشستگي به سمت پاييندست نسبت به مركز لوله، به‌ترتيب در عمق كارگذاري نصف قطر لوله بالاي بستر و يك چهارم قطر لوله زير بستر اتفاق افتاد.