چكيده فارسي :
با نگاهي گذرا به آثار تاريخي ، ادبي و هنري در مي يابيم كه نماد و نقش پرنده در زندگي فكري و اجتماعي ايرانيان از جايگاه مهمي برخوردار است.نقش پرندگان در افسانه ها و داستانهاي ايراني بسيار پر رنگ بوده است. ازجمله پرندگاني كه در دوره باستان واسلام جايگاه ويژه اي را به خود اختصاص داده است طاووس مي باشد.نقش طاووس همراه با درخت زندگي جايگاه مهمي را در هنر ايراني به خود اختصاص داده است.اين نقش اغلب با مفاهيم مذهبي همراه مي باشد .نقش طاووس نه تنها به عنوان نقش نمادين در آثار هنري دوره اسلامي به كار گرفته شده است بلكه در دوره باستان وبه ويژه در آيين زردشت به عنوان مرغي مقدس مورد توجه بوده است.به همين جهت علاوه بر معاني نمادين و عميق مذهبي بر روي سفال ، پارچه، فرش ، سردر مساجد و بازار ها و ... هم كاربرد زيادي داشته است.پژوهش حاضر سعي دارد به نماد و نقشمايه طاوس و حضور آن در آثار هنري ايراني اسلامي را مورد بررسي قرار دهد اين پژوهش به لحاظ ماهيت از نوع توصيفي – تحليلي مي باشد و به روش كتابخانه اي صورت گرفته است.