قلمرو حكومت حاكم از منظر فقه فريقين

اهميت وجود حكومت و حاكم در جوامع بشري از اين جهت حائز اهميت است كه انسان يك موجود اجتماعي است و اصولاً دوست دارد با همنوعان خود تعامل داشته باشد تا به اين رابطه به سعادت و كمال برسد. پس حكومت از لوازم سعادت بشري است، زيرا اجتماع بدون حكومت موجب هرج و مرج مي شود استعدادها در آن شكوفا نميشوند علوم و فنون بشر در آن توسعه نمي يابد. در طول تاريخ حكومتهاي مختلفي آمده و رفته اند كه اكثر آنها مايه فساد بشر بوده اند. به اين ترتيب همانطور كه امام خميني (ره) در كتاب كشف الاسرار اشاره ميكند هيچ يك از حكومتهاي به اصطلاح اسلامي به جز دوران پيامبر (صلي الله عليه وسلّم) و حضرت علي (رضي الله عنه) عادلانه و بر طبق حق نبوده اند. و از نظر اهل سنت به جز حكومت پيامبر (ص) و دوران خلفاي راشدين و عمر بن عبدالعزيز (رض) بر حق نبوده اند. بنابراين در اين مقاله سعي شده است با تكيه بر منابع اسنادي و كتابخانه اي، فريقين (شيعه و سني) را به همزيستي با ديد تسامح توصيه و با واكاوي منابع معتبر فقهي به بررسي و رفع ابهام از تفاوت هاي ساختاري در اصول دين از منظر مورد بحث در اين مقاله پرداخته و با كم اهميت شمردن اختلافات جزئي در فروعيات سعي گرديده است به اين نتيجه رهنمون گردد كه اگر تفاوتي باشد با تحقيق و بررسي كامل بر آن قضاوت كنند، و با سعۀ صدر با هم تعامل داشته و اسلام را چنانچه هست به جهانيان معرفي نمايند. از نظر اسلام مردم نه اينكه حق دارند از حكام خود انتقاد كنند و آنها را نصيحت نمايند و از انحرافشان جلوگيري كنند. بلكه اين كار بر آنان يك واجب و فريضه است. زيرا آنها هم با ديگر مسلمانان تفاوتي ندارند، و مافوق اندرز و امر به معروف ونهي از منكر نيستند و ديگران هم منزلتشان كمتر از اندرز آنها نيست.