مفهوم‌شناسي برائت و جايگاه آن در كتاب و سنت

Studying the concept of dissociation with non-believers and its place in Quran and quotes by the prophet

برائت واژه ­اي قرآني و درون ­ديني، و به معناي گونه­ اي انقطاع قلبي و عملي از هر­گونه رفتار، عقيده يا اهل باطل است. متون وحياني، دشمن خداي متعال و منكر اركان رسالت را مصداق بارز اهل باطل معرفي مي­‌كند. برائت هر­چند در مفهوم، با واژه‌هايي ­چون لعن، بغض، سبّ و عداوت همخواني كامل ندارد، ولي ممكن است اين واژه‌ها در مصداق، نشانه‌اي براي برائت به حساب آيند. برائت در ادبيات وحياني، علاوه بر معناي لغوي و اصطلاحي، ممكن است گونه­‌اي تفكيك عقيده و انديشه را هم شامل شود كه با توجه به شدت و ضعف آن در مراحل قلب، زبان و عمل جوارحي، مراتب مختلفي دارد. محور تحقق برائت در قرآن كريم، عداوت نسبت به دشمنان خداي متعال است. روايات اهل­ بيت(ع) علاوه بر ملاك قبل، عداوت نسبت به دشمنان اهل­ بيت(ع) و مخالفت با ايشان، كه در طول عداوت با خداي متعال قرار مي­گيرد را نيز، به عنوان ملاك و معيار برائت تبيين كرده­‌اند. مجموعۀ آيات و روايات، به­روشني از اين واقعيت حكايت دارند كه بدون برائت از دشمنان اهل­ بيت(ع) ، ايمان راستين محقق نخواهد شد. بررسي اجتهادي برائت از منظر آيات و روايات و تبيين معيارهاي آن، روش پژوهش اين تحقيق است.

Dissociation and distancing of Muslims from non-believers is a Quranic and intra-religious term denoting heartfelt seperation in deeds and beliefs from non-believers , their actions and ideologies. According to Divine revelations, the epitome of a wronged one is a person who is the enemy of Almighty Allah and denier of the principles of prophethood. Although dissociation and distancing are not perfectly in line with terms such as cursing, insulting, enmity and prejudice, all these terms might be regarded as actual manifestations of this principle. In the divine literature, in addition to the denotations in meaning, dissociation might encompass an ideological or theological distancing which according to its intensity takes different manifestations in the heart, tongue and actions of believers. The yardstick of dissociation is enmity towards the enemies of Almighty Allah. In addition to this criteria laid down through divine revelations, countless quotes and hadiths by Imams added other criteria namely enmity towards the enemies of Ahl-ul-Beit and standing against them. The totality of hadiths and quotes clearly testify to the fact that without proper dissociation form non-believers and enemies of Ahl ul Beit , firm belief is never formed in the heart of a Muslim. This paper aims to explore dissociation form the viewpoint of verses and hadiths and define the yardsticks of dissociation.