رويكرد دولت مشعشعيان در توسعه علوم ديني و آموزشي

در اواخر قرن نهم و اوايل قرن دهم (پانزدهم ميلادي) ايران يك واحد سياسي يكپارچه نبود، و در واقع در شرق سرزمين ايران ضعف قدرت بازماندگان تيموري مشهود و نمايان بود و اما در قسمتي ديگر از غرب ايران، توسعه حكومت تركمانان قراقويونلو و آق قويونلو آشكار و هويدا بود. در چنين اوضاع و احوالي چنين‌ برمي آيد كه احتمال نضج گرفتن نهضت هاي مذهبي - سياسي در نواحي مختلف ايران قوت گرفته بود. از جمله حدود سال 1437م/840 هجري قمري كه در منطقه جنوب عراق و سرزمين خوزستان نهضت مذهبي شيعي به رهبري سيد محمد بن فلاح از شاگردان احمد بن فهد بن علامه حلي نضج صورت گرفته بود كه به سرعت به حكومت محلي تبديل گشت. موسس اين دولت شخصي به نام سيد محمد بن فلاح ( متوفاي 870 هجري قمري ) از علماي حوزه حله بود كه در سال 828 ق ادعاي مهدويت نموده بود و با اين ادعا توانست نظر بيشتر قبايل خوزستان را به خود جلب كند وي بعد از جنگ هاي متمادي كه براي رسيدن به قدرت داشت سرانجام توانست در سال 865 هجري قمري حكومت مستقل شيعه به مركزيت حويزه ايجاد كند. از اين زمان به بعد، مشعشعيان بيش از دويست سال به صورت حكمرانان تابع بر اين منطقه حكومت كردند. اين حكمرانان مردماني بزگوار، علم دوست، اهل فضل و دانش بودند. به اين جهت آنان موجبات رشد فرهنگي و شكوفايي علم و هنر را درمنطقه خوزستان فراهم آوردند و چنين شد كه ديري نپائيد كه خوزستان عموما و به طور اخص حويزه به عنوان مركز حكمراني خوزستان در آن زمان يكي از مراكز عمده علمي فرهنگي تبديل شود. مركزي كه طالبان علم و جويندگان فضيلت و ادب آهنگ آن منطقه را نمودند و در آن رحل اقامت افكندند. مفسرين، فقها، حكما، ادبا و شعراء بزرگي در آن منطقه به ظهور رسيدند.