مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ارزيابي و مقايسه ويژگي هاي ساختاري اكوسيستم هاي مرتعي در موقعيت مختلف چشم انداز (مطالعه موردي: مراتع خشاب ليشتر، گچساران)

چكيده فارسي :

از آنجايي كه اكوسيستم هاي مرتعي مناطق خشك و نيمه خشك داراي شرايط اكولوژيك شكننده و محدوديت در استقرار لكه هاي گياهي مي باشند، بهتر است از نظر ويژگي هاي ساختاري بصورت جزئي تري مورد بررسي قرار گيرند. ساختار لكه هاي اكولوژيك و فضاهاي بين لكه اي در اين نواحي بر رطوبت خاك اثر دارد كه اين امر خود بر نرخ فرسايش تاثير گذار است. كاهش لكه هاي اكولوژيك منجر به افزايش نرخ رواناب و فرسايش در باران هاي شديد شده و منجر به تخريب چشم انداز مي گردد. اين مطالعه با هدف بررسي ويژگي هاي ساختاري لكه هاي اكولوژيك در موقعيت مختلف چشم انداز شمالي، جنوبي، شرقي و غربي مراتع خشاب ليشتر، گچساران در جنوب استان كهگيلويه و بوير احمد انجام شده است. براي تحقق اين هدف خصوصيات ساختاري شامل تعداد لكه ها، سطح كل لكه ها، شاخص سطح لكه ها، شاخص سازمان يافتگي چشم انداز و ميانگين فاصله بين لكه ها بر روي 3 ترانسكت 50 متري در هريك از چشم اندازها و در مجموع 12 ترانسكت اندازه گيري و تجزيه و تحليل شد. در چشم انداز شمالي 4 نوع لكه اكولوژيك، چشم انداز جنوبي، شرقي و غربي بترتيب 4، 3 و 4 نوع لكه اكولوژيك شناسايي شد. نتايج نشان داد بيشترين تعداد لكه اكولوژيك در چشم انداز شمالي است كه با ساير چشم اندازها اختلاف معني داري دارد. همچنين بين شاخص سطح لكه در چشم انداز هاي مختلف اختلاف معني داري وجود دارد(0.05>P). ميزان فضاي بين لكه اي چشم انداز جنوبي و شرقي به دليل حضور كمتر لكه هاي اكولوژيك اختلاف معني داري با ساير دامنه ها داشت و دامنه شمالي به دليل حضور لكه هاي گياهي متراكم كمترين ميزان فاصله را داشته است. شاخص سازمان يافتگي بترتيب در چشم انداز هاي شمالي و غربي كه داراي پوشش متراكم تري هستند، بيشتر از چشم اندازهاي شرقي و جنوبي مي باشند. با توجه به اينكه شاخص سازمان يافتگي لكه ها نشان دهنده ميزان توانمندي و قابليت چشم انداز است، شكنندگي اكوسيستم در دامنه هاي شرقي و و جنوبي مي باشند. با توجه به اينكه شاخص سازمان يافتگي لكه ها نشان دهنده ميزان توانمندي و قابليت چشم انداز است، شكنندگي اكوسيستم در دامنه هاي شرقي و جنوبي بيشتر بنظر مي رسد.