تحليل رمان خارج‌الجّسد از عفاف البطاينه بر اساس مباني فمينيستي (نگرش آسيب‌شناسانه)

A Study and Analysis of the Extracorporeal Novel from Chastity of the Infinite with an Approach to Feminist Foundations (Pathological Attitude)

انديشه­ هاي فمينيستي كه در دوران معاصر و پس از انقلاب صنعتي از اروپا آغاز شد و در سراسر جهان گسترش پيدا كرد، در حوزۀ ادبيات نيز، راه يافت و نويسندگان بسياري فارغ از جنسيّت، به حقوق تضييع­ شدۀ زنان در جوامع مردسالار پرداختند و دغدغه­ هاي زنانه را در سطوح خرد و كلان بازگو كردند. با توجه به ريشه­ دوانيدن باورهاي مردسالارنه در جوامع عربي، پرداختن به مسائل زنانه در ادبيات اين كشورها روايي داشته ­است. از اين بين، عفاف البطاينه در رمان خارج ­الجّسد تحت تأثير باورهاي فمينيستي و ساختار مردسالار جوامع خود، با رويكردي انتقادي سعي در تشريح وضعيّت نابسامان زنان و ارائۀ راهكارهايي براي برون­رفت اين قشر از شرايط موجود دارد. در اين تحقيق، با كاربست مباني فمينيسي (نگرش آسيب­شناسانه) و روش توصيفي ­تحليلي، ديدگاه­ هاي نويسنده در رمان مذكور بازگو و تبيين شده است. نتايج تحقيق نشان مي­دهد كه البطاينه به مسائلي چون: انقياد كامل جنس زن در برابر مردان؛ ازدواج سنّتي در جوامع شرقي؛ احساس سرشكستگي از مؤنث بودن؛ سركوب عشق و عاطفه در جوامع شرقي از ترس قضاوت­هاي نادرست جامعه؛ ارائۀ چهره­اي خشن و منفي از مرد؛ مساوات­ طلبي؛ انتقاد به باورهاي نادرست جامعه اشاره كرده­ است. مني به عنوان شخصيّت اصلي رمان، با سفر به كشورهاي غربي و تغيير نام و چهرۀ خود، به طور كامل دچار استحالۀ فرهنگي شده و مؤلّفه­ هاي فرهنگ زن­ستيز و مردسالار جامعۀ عربي را نفي كرده است.

Feminist ideas that began in Europe after the contemporary post-industrial revolution and spread throughout the world also came into the field of literature, and many gender-based writers addressed women's diminished rights in patriarchal societies and women's concerns. On the micro and macro levels. Given the rootedness of patriarchal beliefs in Arab societies, addressing women's issues in the literature of these countries is valid. In the meantime, Efaf Al- Batayeneh, in her Kharej Al-Jasad novel, is influenced by feminist beliefs and the patriarchal structure of her societies, with a critical approach of attempting to describe the plight of women and suggest ways to get this class out of the situation. In this research, using the feminist foundations and the descriptive-analytical method, the author's views on the novel are explained and explained. The results of the study show that: Al- Batayeneh issues such as: the complete subjugation of women to men; traditional marriage in Eastern societies; Man, egalitarianism, has criticized society's false beliefs. As the main character of the novel, Semen, having traveled to Western countries and renamed himself, has completely undergone cultural transformation and negated the components of the patriarchal and patriarchal culture of Arab society