ظرفيت هاي مباني امام خميني(ره) درباره بناي عقلا براي فقه سياسي

Capacities of Imam Khomeini's foundations on the construction of reason for political jurisprudence

از مهمترين مباحث علم اصول فقه، سيره يا بناي عقلاست‌؛ چراكه هم طريقي براي اثبات مهمترين ادله فقه همچون اِخبار آحاد و ظواهر است و هم به صورت مستقيم در مسير استنباط فقهي واقع مي‌شود و بنابراين با گذر زمان جايگاه آن در فقه و مخصوصاً فقه سياسي، برجسته‌تر شده است‌. اين در حالي است كه با توجه به تأثيرات گسترده عملياتي كردن توليدات فقه سياسي بر جامعه و شهروندان، چنانچه كاربرد بناي عقلا در فقه سياسي روشمند نباشد، مفاسد آن نمود بيشتري نسبت به فقه فردي دارد و منجر به متهم شدن فقه به ناكارآمدي خواهد شد‌؛ بنابراين بررسي جايگاه بناي عقلا در فقه سياسي و تنقيح حدود اعتبار آن امري لازم است و نقطه آغاز نيز، بررسي ميراث علماي علم اصول در زمينه بناي عقلا و ظرفيت آراي ايشان در بحث بناي عقلا براي فقه سياسي است‌. هدف اين نوشتار، استخراج ظرفيت‌هاي مباني روش‌شناختي ‌امام خميني(ره) به عنوان يك فقيه سياسي است و نويسنده از طريق روش توصيفي ـ تحليلي، با بررسي مباني اصولي ‌امام خميني(ره) درباره بناي عقلا، به اين نتيجه مي رسد كه مباني ايشان هم به صورت غيرمستقيم و از طريق اعتباربخشي به ادله فقه سياسي و هم به صورت مستقيم و به‌عنوان دليلي مستقل يا غيرمستقل، براي استنباط احكام در حوزه فقه سياسي ظرفيت‌هاي مهمي دارد و مي‌تواند بخشي از فقر ادله نقلي يا ضعف روش در استفاده از ادله نقلي را برطرف كند‌.

One of the most important topics in the science of the principles of jurisprudence is the tradition or the construction of reason; because it is both a way to prove the most important arguments of jurisprudence, such as the news of individuals and appearances, and it is also directly in the path of jurisprudential inference; therefore, over time, Its place in jurisprudence, and especially in political jurisprudence, has become more prominent. However, due to the widespread effects of operationalizing the products of political jurisprudence on society and citizens, if the use of the building of reason in political jurisprudence is not methodical, its corruptions will be more pronounced than individual jurisprudence and will lead to accuse jurisprudence of inefficiency. Therefore, it is necessary to study the position of the rational building in political jurisprudence and refine its validity, and the starting point is to study the heritage of the scholars of the science of principles in the field of rational construction and the capacity of their opinions in discussing the rational building for political jurisprudence. The purpose of this article is to extract the capacities of Imam Khomeini's methodological foundations as a political jurist. Accreditation of political jurisprudential arguments, both directly and as an independent or nonindependent argument, has significant potential for inferring rulings in the field of political jurisprudence and can alleviate some of the poverty of narrative arguments or the weakness of the method in using narrative arguments.