ديدگاه ها و مواضع آيت الله سيستاني در روند تدوين قانون اساسي عراق نوين

Ayatollah Sistani's Stances and Viewpoints Regarding Codification of Modern Iraq Constitution

نوشتار حاضر، تلاشي در جهت بررسي نقش مرجعيت آيت الله سيستاني در تحولات سياسي عراق پس از صدام به عنوان عاملي تأثيرگذار و كنشگري فعال و چگونگي تعامل ايشان با ساختار سياسي – اجتماعي آن كشور به ويژه روند تدوين قانون اساسي با چارچوب تحليلي ساختار كارگزار است. سقوط رژيم بعث توسط ايالات متحده آمريكا و هم پيمانانش در سال 2003م فرصتي را در اختيار شيعيان عراق قرار داد تا با توجه به اكثريت جمعيتي و محروميت آنها از مشاركت در حكومت در زمان رژيم بعث، زمام امور را بدست گيرند كه در نتيجه ي اين كسب قدرت شيعيان، قدرت مراجع ديني چون آيت الله سيستاني افزايش يافت. براين اساس به دنبال پاسخ گويي به اين سئوال هستيم كه ديدگاه هاي آيت الله سيستاني چه تأثيري بر فرايند تدوين قانون اساسي عراق جديد داشته است؟ فرضيه اين پژوهش در پاسخ به سؤال مذكور، اينست كه ديدگاه هاي سياسي و مواضع فقهي آيت الله سيستاني نقش مهمي در تدوين قانون اساسي عراق نوين داشته است. بررسي اين نقش و چگونگي آن موضوع اين مقاله است.

This paper intends to study the role of Ayatollah Sistani, source of religious imitation, in political developments in post-Saddam Iraq, as an influential and active agent, as well as the quality of his interaction with the political and social structure in Iraq, particularly the codification procedure of Iraq's Constitution, through agent-structure analytical framework. The fall of the Baath regime by the U.S. and its allies in 2003 gave an opportunity to the Shia Iraqi Muslims to take control of the affairs in Iraq, thanks to their majority and their deprivation from the political scene in the reign of the Baath Party. This also boosted the power of sources of religious imitation such as Ayatollah Sistani. On this basis, we are after finding an appropriate answer to this question: How far did Ayatollah Sistani's views affect the procedure for codification of Iraq's Constitution? In response to the question, this paper hypothesizes that political views and jurisprudential stance by Ayatollah Sistani played a key role in codification of modern Iraq's Constitution. The bulk of the paper is therefore, on studying the role and quality of such influence.