چكيده فارسي :
نويسنده كتاب جوآن مروين هاسي (Joan Mervyn Hussey؛ 19072006م)، نويسنده كتاب كليساي ارتدوكس در امپراتوري بيزانس، يكي از برجسته ترين مورخان و نويسندگان حوزه بيزانس و استاد تاريخ در دانشگاه هايي همچون لندن و بدفورد بود. هاسي همچنين از سال 1961 تا 1971م مسئول كميته ملي مطالعات بيزانس بريتانيا بود. او نقش مهمي در ارتقاي مطالعات بيزانسي در دنياي انگليسي زبان، به ويژه در دهه هاي مياني قرن بيستم، داشت. آثار او براي پژوهشگران انگليسي زبان، به خصوص دانشجويان، ابزاري را مهيا كرد كه به رشد مطالعات بيزانسي منجر شد. هاسي را مي توان متعلق به مكتبي از تاريخ نگاري دانست كه وظيفه مورخ را، تا حد ممكن، بررسي انتقادي منابع، تاريخچه ها، نامه ها و اسناد زندگي قديسان، سكه ها و مهرها، سپس روايت داستان به دقيق ترين صورت مي داند. از ديگر آثار هاسي مي توان به كتاب هاي زير اشاره كرد: 1. امپراتوري بيزانس در قرن يازدهم: چند تفسير متفاوت؛[i] 2. ويراستار مجلد چهارم تاريخ قرون وسطاي كمبريج؛[ii] 3. دنياي بيزانس.[iii] براي هاسي مفهوم تاريخ كليسا، تاريخ نهاد كليساي مسيحي در جامعه است. در اين كتاب منظور او از جامعه، امپراتوري بيزانس است. براي او تاريخ كليساي ارتدوكس، از ابتداي قرن هفتم شروع مي شود؛ زيرا از نظر او فضايي كه كليساي شرق با هويت بيزانسي در قرن هفتم در آن ظهور كرد، امپراتوري روم شرقي بود. به نظر مي رسد، تعريف ارتدوكس براي نويسنده دشوار نيست؛ زيرا بحث خود را از سال 600 ميلادي آغاز مي كند، يعني زماني كه شرق يوناني و غرب لاتيني به وجود آمده بودند. [i]. The Byzantine Empire in the eleventh century: some different interpretations (1950). [ii]. The Cambridge Medieval History, Vol. IV, The Byzantine Empire. [iii]. The Byzantine World.