رويكرد جامعه شناختي به سياست زنان در صدر اسلام

Sociological approach to women’s politics in the early Islam

زنان نيمي از پيكره اجتماع انساني هستند كه در شكل گيري جامعه انساني نقش مهمي ايفا مي كنند. بررسي و موقعيت زنان صدر اسلام نشان مي دهد كه آنان در بسياري از امور اجتماعي، اقتصادي، علمي، سياسي و حتي امور دفاعي با حفظ كرامت انساني و عفت و پاك دامني خود شركت فعال داشته و در بسياري از موارد نيز موفق و سربلند بوده اند. اين پژوهش با هدف بررسي جامعه شناسي مشاركت زنان مسلمان صدر اسلام، از دوره پيامبر اكرم(ص) تا قيام امام حسين(ع) (سال 62 هجري) و رسيدن به دستاوردهاي علمي درزمينه ي ميزان و نقش موثر زنان در جامعه اسلامي تدوين شده است. اين تحقيق با روش مطالعه اسناد تاريخي انجام شده و فن مورد استفاده براي جمع آوري اطلاعات، اسنادي است. نتايج اين تحقيق حاكي از آن است كه زن پيش از اسلام جايگاه والايي نداشت و از بسياري از حقوق انساني خود محروم بود و با ظهور اسلام تحولي همه جانبه در جايگاه و منزلت زن ايجاد شد به گونه اي كه در عرصه هاي مختلف مانند بيعت، هجرت، دفاع از ولايت و... پابه پاي مردان يار و ياور پيامبر و امام عصر خود بودند. اسلام موافق حضور اجتماعي و سياسي زن در جامعه است ولي به منظور حفظ كرامت و شخصيت انساني زن و جلوگيري از استفاده ابزاري از او و حفظ كانون خانواده، چارچوب و شرايطي براي اين حضور تعيين نموده است كه مهم ترين آن حفظ حجاب و پاك دامني در فعاليت هاي اجتماعي اوست.

Half of human society is composed of women who play a critical role in society formation. Women’s position in the early Islam demonstrate that they have been actively involved in social, economical, scientific, political and even defending affairs and along with preservation of their magnanimous and purity, they have been successful in many cases. This research is done to explore sociological participation of women Muslims in the early Islam from time of Prophet Mohammad (peace be upon him) to Imam Hussein (peace be upon him) uprising (the year of 22 Lunar Hijri) to reach the scientific achievement of the extent and effective role of women in Islamic society. It uses historical documents studying and the method of gathering information in attributional. The conclusions of this study depict that women did not have a prominent position before the Islam and were deprived of many of their humanistic rights and with the emergence of Islam, a holistic transformation was made in women’s prestige and position in a way that in different fields such as fealty, Hejira and defense of Imams, they were helpers of Prophet Mohammad (peace be upon him) and Imam of time as well as men. Besides, Islam agrees with the political and social presence of women in society; however to preserve the family and women’s dignity and prevention of being abused, Islam has set a framework for women presence in society which the most important of them are having Hijab and purity and attending the women relationships with men in social activities.