تحولات ديدگاه صندوق بين‌المللي پول در مورد پيامدهاي نابرابري

Changes of IMF Approach Regarding the Consequences of Inequality

صندوق بين‌المللي پول در ژوين 2015 گزارش مهمي را با عنوان «علل وپيامدهاي نابرابري درآمد: تصويري جهاني»[1] منتشر كرد (دابلا- نوريس و همكاران، 2015). انتشار اين مقاله از سوي صندوق بين‌المللي پول كه در سه دهه گذشته از مدافعان سرسخت سازوكار بازار و دولت حداقلي بوده است، با واكنش گسترده اي در ميان سياست‌گذاران، كارشناسان و اقتصاددانان مواجه شد و در مطبوعات ايران نيز انعكاس يافت. در اين گزارش تاثير نابرابري در توزيع درآمد بر كسب درآمدهاي جديد، ثروت، بهره گيري از امكانات آموزشي و بهداشتي بررسي مي شود. بخشي از گزارش نيز به مطالعه علل و ريشه هاي نابرابري مي‌پردازد و در قسمت پاياني، با تاكيد بر شواهد تجربي گسترده نشان داده مي‌شود كه نابرابري عامل محرك رشد اقتصادي نيست و برهمين اساس، توصيه هايي در جهت كاهش نابرابري ارايه شده است. در مطالعات قبلي صندوق بين‌المللي پول نشان داده شده بود كه نابرابري درآمد در فرايند رشد تاثير مثبت دارد؛ ولي در گزارش اخير تصريح شد كه ارتباط ميان نابرابري و رشد منفي است و براي مثال، اگر سهم 20 درصد بالاي درآمدي (گروه‌هاي ثروتمند) افزايش يابد، در ميان‌مدت رشد توليد ناخالص داخلي كاهش پيدا مي‌كند. در مقابل، افزايش درآمد دو دهك پايين درآمدي (گروه‌هاي فقير) با رشد بالاي GDP همراه است. جمله آغازين گزارش: «بايد سلامتي جامعه را نه بر مبناي وضعيت ثروتمندترين بخش جمعيت، بلكه بر اساس شرايط زندگي فقيرترين گروه‌ها بسنجيم» تاكيدي است بر اينكه نابرابري فزاينده در كشورها نشانگر بيماربودن جامعه است.

2015). Publication of this paper by IMF, that has been the advocate of market mechanism and the minimal state for the last 3 decades, created wide spread reactions among policy makers, experts and economists all around the world. This paper is discussed in Iranian press as well. The paper studies on the impact of income inequality on earning new income and assets as well as better education and health. Due to empirical evidence, the paper concludes, inequality can’t stimulate economic growth. Therefore authors recommend policies to reduce income inequality.