بررسي اثرات توسعه شهري و روستايي بر ميزان مصرف انرژي در شهرستان تبريز

رشد و توسعه اقتصادي، اجتماعي، و تكنولوژيكي در ارتباط با محيط ‏زيست از مسائل مهم و پيچيده است، به طوري كه چگونگي تعامل بخش انرژي، محيط ‏زيست، و رشد و توسعه از محورهاي اصلي توسعه پايدار هر كشوري محسوب مي‏شود. از اين ‏رو، در پژوهش حاضر به بررسي تأثير توسعه شهري و روستايي بر ميزان مصرف انرژي در دوره زماني 1379-1393 در شهرستان تبريز پرداخته شده است. تحقيق حاضر از نوع كاربردي و روش پژوهش آن توصيفي تحليلي است. براي جمع‏آوري اطلاعات و داده‏ها از مطالعات كتابخانه‏اي، اسنادي، و سازمان‏هاي مرتبط استفاده شده است. شاخص‏هاي تحقيق شامل ارزش افزوده بخش صنعت، درآمد سرانه واقعي، تعداد وسايل نقليه موتوري، و نرخ شهرنشيني است. در تجزيه و تحليل داده‏ها از مدل STIRPAT تعميم‏يافته و روش‏هاي اقتصاد‏سنجي استفاده شده است. براي بررسي ايستايي داده‏ها از دو روش فيليپس‏پرون و ديكي‏فولر تعميم‏يافته و در تخمين رابطه از روش ARDL، آزمون بريوش گادفري، و روش جارك‏ برا استفاده شده است. نتايج حاصل از برآورد مدل‏ها حاكي از آن است كه متغيرهاي مدنظر در سطح معناداري بالايي داراي اثرگذاري مثبت بر روي مصرف انرژي هستند. تأثير ارزش افزوده بخش صنعت، درآمد سرانه واقعي، نرخ شهرنشيني، و تعداد وسايل نقليه موتوري بر مصرف سرانه انرژي به ترتيب 0.504، 1.99، 3.225، و 0.134 است؛ يعني در بلند‏مدت يك درصد افزايش در شاخص‏هاي مورد نظر سرانه مصرف انرژي را به ميزان 0.504، 1.99، 3.225، و 0.134 درصد افزايش مي‏دهد. در بين شاخص‏هاي مورد بررسي، نرخ شهرنشيني با 3.225 بيشترين تأثير را بر مصرف سرانه انرژي در شهرستان تبريز داشته است.