كاوشي در ابعاد شناختي، فرهنگي و بافتي ضرب‌المثل‌هاي نمادين گويش دلواري با استفاده از انگارة آميختگي مفهومي بسط‌يافتة آندرسون (2013)

Exploring Cognitive, Situational and Cultural Dimensions of Delvari Figurative Proverbs through Anderson’s Extended Cognitive Proverb Model

آندرسون (2013) مدعي است كه نظرية آميختگي مفهومي فوكونيه و ترنر (1998, 2002) مي‌تواند مبنايي براي تحليل معنايي ضرب‌المَثل‌ها قرارگيرد و ابعاد فرهنگي، شناختي و بافتي معناسازي را در اين عبارات زباني تبيين‌كند. اين مقاله با هدف بررسي كاربرد انگارة شناختي ضرب‌المَثل‌ آندرسون (2013) در تفسير ضرب‌المَثل‌هاي نمادين گويش دلواري تلاش مي‌كند جوانب معنايي شش ضرب‌المَثل‌ عاميانه را روشن‌سازد. اين مَثل‌ها به‌طور هدفمند انتخاب و به‌منظور يكدست ‌شدن داده‌ها، به مواردي محدود ‌شده‌اند كه مفهوم حيوان در فضاهاي دروندادي قرار مي‌گيرد. نتايج نشان مي‌دهد كه در اين ضرب‌المَثل‌ها، معناي حكيمانه و اخلاقي، حاصل آميختگي مفهومي حوزة مفهومي حيوان با حوزة مفهومي امور انساني است كه به شكل‌هاي مختلف توسط فضاي عام ساختاربندي و در فضاي آميخته بازتابانده مي‌شوند و معناي پايه حاصل اين امتزاج است. معناي پايه در دومين فرايند آميختگي، با معناي ارجاعي تلفيق مي‌شود و معناي موقعيتي را مي‌سازد. كنش‌هايي مثل تحسين، پند، انتقاد و غيره حاصل اين دو آميختگي‌است. يافتة مهم اين پژوهش آن است كه ويژگي‌هاي بوم‌شناختي و فرهنگي كه در عبارات ضرب‌المثل مي‌آيند، در فضاي دروندادي 1 در اولين فرايند آميختگي قرار مي‌گيرد و بدون آن شكل‌گيري معناي پايه و نيز معاني موقعيتي و كنشي ناممكن به نظر مي‌رسد. استعارة انسان به‌مثابه حيوان رابط اصلي دو فضاي دروندادي 1 و 2 در اين فرايند است. اين انگاره به‌روشني قادر است نقش شناخت، فرهنگ و بافت را در معناي كامل ضرب‌المَثل‌ نشان‌ دهد و مؤيد كاربردي ‌بودن انگاره‌اي شناختي در حل پيچيدگي‌هاي معناشناسي زبان در كاربرد است.

Anderson (2013) believes that Conceptual Blending Theory (Fauconnier and Turner, 1998, 2002) is potentially capable of analyzing proverbs by incorporation of two blending processes to account for the cultural, cognitive and contextual aspects of their meaning. This article aims at applying Anderson’s (2013) Cognitive Proverb Model on six figurative proverbs of Delvari Dialect in an attempt to shed light on cognitive processes involved in their meaning construction. These proverbs were selected by a self-selection process. The rationale behind this process was to have a more coherent discussion and to focus only on one type of proverbs. The findings show that the wisdom meaning is the product of conceptual blending of animal and human affairs in two input spaces organized by a general space. The general space contains the commonalities between the input spaces. All these spaces are projected onto the blended space and create an integrated meaning package called base meaning or the “wisdom”. Base meaning integrates with the referential meaning and constructs situational meaning. Proverb use is actually an action like praise, advice, etc. This research shows that ecological and cultural features are in input space 1, without which construction of base meaning, situational and performance meanings looks impossible. HUMAN AS ANIMAL metaphor instigates mapping of input space 1 properties onto input space 2. This model clearly shows the role of cognition, culture and situation in the construction of proverb meaning and confirms the applicability of a cognitive model in explaining semantic and pragmatic complexities of language.