گروه‌بندي ژنوتيپ‌هاي اصلاحي چغندرقند در شرايط نرمال و تنش شوري

براي رتبه‌بندي و گروه‌بندي فول‌سيب‌ها و هيبريدهاي مختلف چغندرقند حاصل از برنامه‌هاي اصلاحي در دو شرايط شوري و نرمال، دو آزمايش مستقل در سال زراعي 1396 در مزرعه ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي مياندوآب انجام شد. هفده فول‌سيب و 28 هيبريد مختلف به‌همراه شاهدهاي مقاوم و حساس به تنش‌هاي شوري و خشكي از نظر صفات مختلف در دو شرايط شور و نرمال مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج رتبه‌بندي در هر دو شرايط نشان داد كه در آزمايش فول‌سيب‌ها، ژنوتيپ‌هاي 18 و 22 و در هيبريدها، ژنوتيپ‌هاي 6، 23، 25، 27 و شاهد 29 نسبت به بقيه ژنوتيپ‌ها برتر هستند. تجزيه كلاستر نشان داد كه در هر دو آزمايش تطابق اندكي بين دو محيط وجود دارد و محيط روي گروه‌بندي‌ها تأثير دارد. تجزيه به مؤلفه‌هاي اصلي در آزمايش فول‌سيب‌ها نشان داد كه در شرايط نرمال و تنش شوري صفات سطح برگ، عملكرد ريشه، عملكرد قند، وزن خشك ريشه، ميزان نسبي آب از دست‌رفته برگ، عيار قند، خلوص شربت و درصد قند قابل استحصال بيشترين تأثير را در توجيه مؤلفه‌هاي اول و دوم داشتند، در مقابل در آزمايش هيبريدها، صفات سطح برگ، عملكرد ريشه و محتواي نسبي آب برگ در توجيه مؤلفه‌هاي اول و دوم بيشترين نقش را داشتند. اكثر صفات مطالعه شده در آزمايش‌هاي صورت گرفته داراي تنوع بوده و مي‌توانند در گروه‌بندي ژنوتيپ‌هاي چغندرقند مورد استفاده قرار گيرند. همچنين گروه‌بندي‌ها بسته به شرايط محيطي متفاوت خواهد بود.