تجربۀ زيستۀ اعضاي هيأت علمي از تعامل استاد - دانشجو در محيط‌ هاي دانشگاهي

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسي تجربۀ زيستۀ اعضاي هيأت علمي از راهبردهاي تعامل استاد- دانشجو در محيط‌ هاي دانشگاهي بود. روش شناسي: روش پژوهش پديدارشناسي بود كه طي آن ادراكات و فهم اعضاي هيأت علمي از تعامل با‌ دانشجويان بررسي گرديد. جامعه آماري شامل همه اعضاي هيأت علمي دانشكده‌هاي علوم و فيزيك دانشگاه شهيد باهنر كرمان در سال تحصيلي 98-1397 به تعداد 81 نفر بود. با نمونه‌گيري هدفمند و رسيدن به اشباع نظري، 18 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. از طريق بررسي عميق پژوهش‌هاي انجام شده در موضوع تعامل استاد – دانشجو، سوالات مصاحبه تهيه گرديد و مصاحبه‌ها به شكل نيمه‌ساختاريافته انجام شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها نيز از شيوۀ كدگذاري سه مرحله‌اي باز، محوري و انتخابي استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه شرايط شكل‌گيري تعامل استاد- دانشجو، شامل عوامل زمينه‌ساز و افزايش‌دهنده تعامل مانند درك موضوع درسي توسط دانشجو، برگزاري ساعات رفع اشكال و وجود انگيزه در استاد و دانشجو، و عوامل كاهش‌دهنده تعامل مانند ماهيت تئوري دروس، سطح علمي پايين دانشجو، حجم بالاي كار عملي و تحقيقاتي، زمان محدود و عدم اعتماد به نفس دانشجو بودند. نتايج همچنين نشان داد كه راهبردها و روش‌هاي تعامل با دانشجو شامل راهبردهاي عام، شرايط‌ مدار و دانشجومدار بودند. علاوه بر اين، پيامدهاي اتخاذ راهبردهاي تعامل استاد- دانشجو نيز شامل پيامدهاي مبتني بر دانشجو مانند تاثيرات علمي، شخصيتي، اجتماعي، شغلي، و همچنين پيامدهاي مبتني بر استاد مانند كسب تجربه، به روز شدن اطلاعات و دانش استاد، احساس رضايت دروني، و دريافت بازخورد براي شناسايي نقاط قوت و ضعف بودند. بحث و نتيجه‌گيري: نتايج حاصل دلالت‌هاي مهمي براي برنامه‌ريزان درسي آموزش عالي در راستاي بهبود زمينه‌هاي تعامل استاد - دانشجو دارد. بر اين اساس لازم است كه از محتواي تعاملي با ماهيت عملي و مشاركتي، و شيوه‌هاي تدريس مبتني بر راهبردهاي تعاملي مختلف استفاده شود و براي دسترسي بيشتر دانشجو به استاد از طريق فعاليت‌هاي خارج از كلاس و فراهم آوردن فرصت ارتباط بيشتر دانشجو با استاد در سطحي شخصي‌تر برنامه‌ريزي گردد.