عنوان مقاله :
پايش و پهنهبندي خشكسالي در البرز جنوبي
پديد آورندگان :
قاسمي ، پوريا دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران - گروه علوم و مهندسي آب , كرباسي ، مسعود دانشگاه زنجان - گروه مهندسي آب , زماني نوري ، عليرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد شهر قدس - گروه مهندسي عمران , سرائي تبريزي ، مهدي دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران - گروه علوم و مهندسي آب
كليدواژه :
خشكسالي , شاخصهاي SPI و SPEI , شدت و مدت خشكسالي , ضريب همبستگي , پهنهبندي
چكيده فارسي :
خشكسالي يكي از مهمترين مخاطرات طبيعي است و اغلب زندگي تعداد زيادي از مردم را تحت تأثير قرار ميدهد و باعث خسارات اقتصادي، آسيبهاي زيست محيطي و معضلات اجتماعي ميشود. اين مطالعه براي ارزيابي روند خشكسالي، شدت و مدت آن در طي سالهاي 1988–2019 نسبت به اقليمهاي موجود در منطقه البرز جنوبي انجام شده است. براي توصيف خشكساليها در مقياسهاي زماني 3، 6، 12 و 24 ماهه، از دو شاخص خشكسالي، يعني شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص بارش تبخير و تعرق استاندارد شده (SPEI) استفاده شد. در مورد محاسبه (SPEI)، تبخير و تعرق عامل مهمي براي پايش و نظارت بر خشكسالي بود. بنابراين براي محاسبه تبخير و تعرق از روش هارگريوزساماني (HS) استفاده شد. نقشههاي شدت و مدت خشكسالي براي SPI و SPEI ارائه شدند. همبستگي SPI و SPEIنيز مورد بررسي قرار گرفت. كه در نتايج حاضر بر خلاف اقليمهاي مرطوب، SPI با SPEI در اقليمهاي بيش از حد خشك و خشك همبستگي خوبي نداشته و نشان دهنده اهميت تبخير و تعرق مرجع (ET0) براي شناسايي خشكسالي در اين مناطق ميباشد و شاخص (SPEI) داراي نتايج پايش دقيقتري نسبت به شاخص (SPI) ميباشد. علاوه بر اين، نقشههاي شدت خشكسالي براي (SPI) و (SPEI) نشان داده است كه منطقه با شرايط بسيار خشك مواجه بوده است و منابع آب هم در كوتاه مدت و هم در ميان مدت تحت تاثير شدت خشكسالي قرار دارند. كه خشكسالي كوتاه مدت در شرق منطقه (زنجان) و خشكسالي بلند مدت در مركز و غرب منطقه (گرمسار، سمنان، كرج، تهران) بيشتر بوده است.
عنوان نشريه :
جغرافيا و مطالعات محيطي
عنوان نشريه :
جغرافيا و مطالعات محيطي