ارزيابي زيست محيطي كاربري اراضي به علت ريزگردها در سه دهه گذشته با استفاده از تكنيك سنجش از دور و مدل CA ماركوف مطالعه موردي شهر اهواز

يكي از مشكلات زيست‌محيطي، شاخص آلودگي هواست كه مهم‌ترين شاخص آن، حجم ذرات معلق موجود در جوّ است و در شهرهاي جنوبي و غربي كشور در سال‌هاي اخير افزايش محسوسي يافته است. تحقيق حاضر باهدف، پايش تغييرات كاربري اراضي به علت ريز گردها در سه دهه گذشته با استفاده از سنجش‌ازدور و CAMarkov در شهر اهواز انجام شد. روش تحقيق تحليلي_ميداني بود. پس از انجام مطالعات اوليه و تهيه تصاوير ماهواره‌اي مناسب، با مقادير مختلف نمونه‌هاي تعليمي و با توجه به برداشت‌هاي زميني، تحليل و ارزيابي شد. تصاوير مورداستفاده، به ترتيب تصاوير ماهواره لندست 7 ، 5 و 8 سال‌هاي 2000، 2010 و 2020 بوده است. طبقه‌بندي به روش شبكه عصبي مصنوعي انجام و ميزان صحت طبقه‌بندي ارزيابي و با استفاده از مدل CAMarkov نقشه پيش‌بيني محدوده مطالعاتي آماده شد. نتايج طبقه‌بندي نشان داد اراضي ساخته‌شده سال 2000 از 10637.34 به 10925.76 هكتار در سال 2010 رسيده و 288.42 هكتار مساحت آن افزايش‌يافته است. فضاي سبز در سال‎هاي 2000 تا 2010 از 1275.41 هكتار به 1279.99 رسيده يعني 58.4 هكتار افزايش مساحت داشته كه علت آن كاشت درختان دست كاشت در طي اين سال‌ها جهت مقابله با ريز گردها بوده است. اين تغييرات از سال 2010 تا 2020 روند كاهشي داشته و تغييرات مساحت آن از 1279.99 هكتار به 1120.49 رسيده يعني 159.50 كاهش مساحت داشته است. نتايج نشان مي‌دهد رشد و توسعه مناطق مسكوني اهواز و تبديل فضاي سبز به مسكوني همواره مثبت بوده است به‌طوري‌كه نقشه پيش‌بيني سال 2030 نيز گوياي اين مطلب است و پيش‌بيني شد مساحت اراضي ساخته‌شده در سال 2030 به 12744.84 هكتار برسد. ضريب كاپا در سال‌هاي 2000 تا 2010 و 2020 به ترتيب 91.87، 93.29 و 95.40 به دست آمد. نتايج حاصل، نشان از بالا بودن ضريب كاپا و دقت كلي در تصاوير جديدتر مي‌باشد.