مكان‌يابي فضاي‌ سبز شهري با استفاده از روش‌هاي ارزيابي چند معياره مطالعه موردي: منطقه 4 تهران

Location of urban green space with multi-criteria evaluation methods, a case study of Tehran Region 4

هدف اين پژوهش تحليل مكان‌يابي فضاي‌ سبز شهري در منطقه 4 تهران و تعيين مكان‌هاي مناسب براي ايجاد فضاي سبز مي‌باشد. مكان‌يابي مناسب فضاي‌ سبز در سيماي شهرها، علاوه بر جنبه‌هاي زيبابي و تفريحي، نقش مهمي در كاهش آلودگي هوا و حفظ تعادل محيط‌ زيست داشته و اثرات اجتماعي مثبتي مانند سرزندگي و نشاط دارد. روش انجام پژوهش توصيفي– تحليلي بوده و معيارهاي مؤثر در مكان‌يابي فضاي سبز با استفاده از مطالعات كتابخانه‌اي و نظرات كارشناسان تعيين شدند. مقايسه زوجي معيارها نسبت به يكديگر با استفاده از روش چانگ (AHP فازي) انجام گرفت. نقشه معيارها در محيط GIS تهيه و در محيطIDRISI استانداردسازي شد. سپس با استفاده از تكنيك OWA، وزن‌هاي ترتيبي معيارها محاسبه و نقشه نهايي مكان‌يابي فضاي سبز حاصل شد. نتايج نشان داد فاصله از مراكز مسكوني با 157/0 و فاصله از مراكز صنعتي با 053/0 به ترتيب بيش‌ترين و كم‌ترين وزن‌ معيار را در مكان‌يابي مناسب فضاي‌ سبز شهري دارند. بنابراين مناسب‌ترين و نامناسب‌ترين مكان‌ها براي ايجاد فضاي‌ سبز با توجه به اولويت پارامترها و سازگاري كاربري‌ها با فضاي‌ سبز تعيين گرديد. نوآوري اين مطالعه در استفاده از تكنيك OWA، در مكان‌يابي فضاي‌ سبز است براي منطقه 4 تهران مي‌باشد.

The purpose of this study is to analyze the location of urban green space in District 4 of Tehran and determine suitable locations for creating green space. Proper location of green space in the appearance of cities, in addition to aesthetic and recreational aspects, has an important role in reducing air pollution and maintaining the balance of the environment and has positive social effects such as vitality and vitality. The research method was descriptive-analytical and the effective criteria in locating the green space were determined using library studies and expert opinions. Parallel comparison of criteria with each other was performed using Chang method (fuzzy AHP). The criteria map was prepared in GIS environment and standardized in IDRISI environment. Then, using the OWA technique, the sequential weights of the criteria were calculated and the final green space location map was obtained. The results showed that the distance from residential centers with 0.157 and the distance from industrial centers with 0.053 have the highest and lowest standard weights, respectively, in the appropriate location of urban green space. Therefore, the most suitable and unsuitable places to create green space were determined according to the priority of parameters and compatibility of uses with green space. The novelty of this study is in using OWA technique in locating green space for District 4 of Tehran.