چالش هاي داخلي عربستان در پيشبرد سند چشم انداز 2030 در چارچوب نظريه دولت توسعه‌اي

برنامه چشم انداز 2030 عربستان عمدتا محصول الزامات سياسي، اقتصادي و اجتماعي داخلي و بين‌المللي بوده و طراحان آن برآنند تا در چارچوب اين سند يك كشور مدرن و پيشرفته‌اي را به جهان معرفي كرده و به يك الگوي موفق براي كشورهاي منطقه تبديل شوند. اما بررسي برنامه 2030 پس از گذشت حدود چهار سال از زمان اجرايي شدن آن حاكي از اين واقعيت است كه اين سند در عمل در دستيابي به اهداف اوليه خود تا حدود زيادي ناكام بوده است. در همين ارتباط، وجود موانع و چالش‌هاي داخلي از عوامل اصلي ناكامي برنامه اصلاحات عربستان محسوب مي‌شوند. با توجه به اين مساله، سوال اصلي پژوهش بر اين مبنا شكل گرفته است كه برنامه چشم‌انداز 2030 عربستان سعودي در ابعاد گوناگون توسعه (اقتصادي، سياسي و اجتماعي فرهنگي) با چه چالش‌ها و موانع داخلي مواجه بوده است؟ به عبارتي چرا عربستان در تحقق برنامه سند چشم انداز تاكنون تا حدود زيادي ناكام بوده است؟ يافته هاي اصلي نشان مي‌دهد كه در بعد اقتصادي، عدم توجه به اصل شايسته سالاري در نظام اقتصادي و ناتواني در ايجاد كارآفريني رفاه‌محور و ناكامي در بهبود شرايط اقتصادي، در بعد سياسي فقدان ارتباط عميق با گروه‌هاي مدني و اجتماعي در چارچوب مشاركت سياسي، و در بعد اجتماعي-فرهنگي بي توجهي به بنيان‌هاي مذهبي و سنتي و بافت محافظه‌كارانه‌ي جامعه‌ي عربستان سعودي، موانع و چالش‌هاي اساسي سند چشم انداز 2030 را شكل مي دهند. روش تحقيق تحليلي-تبييني است و از نظريه دولت توسعه‌اي پيتر اوانز جهت تحليل موضوع پژوهش استفاده شده است.