طراحي الگوي آسيب شناختي و درمان يكپارچه نگر و تعيين اثربخشي آن بر بي ثباتي هيجاني در افراد داراي ويژگي هاي شخصيت مرزي: يك مطالعه آميخته

Designing an Integrative Pathological Model and Treatment and Determining Its Effectiveness on Emotional Instability among People with Borderline Personality Traits: A Mixed Study

هدف: ويژگي‌هاي شخصيت مرزي مي‌تواند مشكلات متعدي در مسير زندگي افراد واجد اين ويژگي‌ها ايجاد كند. بر همين اساس، اين پژوهش با هدف طراحي الگوي آسيب‌شناختي و درمان يكپارچه‌نگر و تعيين اثربخشي آن بر بي‌ثباتي هيجاني در افراد مرزي انجام شد. روش: پژوهش حاضر از زمره پژوهش‌هاي آميخته (كيفي و كمي) است. در مرحله كيفي از روش تحليل مضمون به شيوه براون و كلارك (2006) استفاده شد. بافت پژوهش در بخش كيفي، متون مربوط به آسيب‌هاي افراد مرزي، حجم نمونه 25 متن مرجع بود كه به شيوه هدفمند انتخاب شدند. در همين مرحله، پس از استخراج طيف آسيب‌ها، با استفاده از 6 نفرگروه متمركز تخصصي، درمان‌هاي مورد نياز براي طيف آسيب‌ها تعيين و بسته درمان يكپارچه نگر با ضريب توافق برابر با 94/0 طراحي گرديد. در مرحله كمي از روش نيمه‌تجربي دو گروهي با سه مرحله پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري استفاده شد. در اين مرحله از ميان 70 فرد مرزي،30 نفر به‌صورت هدفمند مبتني بر ملاك‌هاي ورود انتخاب و به‌طور تصادفي در دو گروه مداخله و كنترل (15 نفر براي هر گروه) گمارده شدند. گروه درمان يكپارچه‌نگر به‌مدت 15 جلسه، تحت درمان قرار‌گرفتند و گروه كنترل هيچگونه درماني دريافت ننمود. از مقياس بي‌ثباتي هيجاني در مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري براي سنجش متغير وابسته استفاده شد. داده‌ها در بخش كيفي از طريق تحليل مضمون و در بخش كمي با استفاده از آزمون خي-دو، تحليل واريانس اندازه‌هاي تكرار شده و آزمون تعقيبي بونفروني در نرم افزار اس پي اس اس، نسخه 24 تحليل گرديد. يافته‌ها: يافته‌هاي بخش كيفي براي طراحي درمان يكپارچه‌نگر، حاكي از پنج دسته آسيب شامل آسيب‌پذيري هيجاني و رفتاري، آسيب‌پذيري ادراكي و شناختي، آسيب‌پذيري هويتي، آسيب‌پذيري اجتماعي و آسيب‌پذيري جسمي در ميان افراد مرزي بود. در بخش كمي نتايج تحليل واريانس اندازه‌هاي تكرار شده نشان داد كه بين در‌مان يكپارچه‌نگر با گروه كنترل در بي‌ثباتي هيجاني در پس‌آزمون تفاوت معناداري وجود ندارد (205/0=P). اما در مرحله پيگيري به طور معناداري موجب كاهش بي‌ثباتي هيجاني گرديد (001/0>P). نتيجه‌گيري: با توجه به طيف آسيب‌هاي پنجگانه يكپارچه افراد داراي ويژگي‌هاي شخصيت مرزي، درمان يكپارچه‌نگر را مي توان به عنوان يك رويكرد درماني براي بي‌ثباتي هيجاني افراد مرزي مد نظر قرار داد.

Borderline personality characteristics can cause many problems in the life of people with these characteristics. Accordingly, the aim of this study was to design an integrative pathological model and treatment and determining its effectiveness on emotional instability among borderline individuals. Methodology: The present study is a mixed research (qualitative and quantitative). In the qualitative stage, Clarke & Braun (2006) thematic analysis approach was used. The context of the research in qualitative stage was the texts related to borderline individuals’ injuries, sample size was the 25 reference texts that were selected in a purposeful manner. At this stage, after extracting the spectrum of injuries with the use of specialized panel group, the required treatments for the spectrum of injuries were determined and an integrated treatment package with an agreement coefficient of 0.94 was designed. In the quantitative stage a semi-experimental design with two groups and three stages (pre-test, post-test and follow up) was used. In the quantitative stage, from 70 persons with borderline personality characteristics, 30 persons were selected based on criteria of entry and then randomly assigned in an experimental and a control group (each group with 15 person). The group of integrated oriented therapy received 15 sessions of treatment and the control group did not receive any treatment. Emotional instability scale was used to measure the dependent variable in the pretest, post-test and follow up. Data in qualitative stage were analyzed by thematic analysis and in quantitative stage were analyzed by Chi square test, repeated measure analysis of variance and post hoc Bonferroni test trough SPSS 24 software. Findings: The findings of the qualitative stage for designing integrative therapy package indicated five categories of injuries including emotional and behavioral vulnerability, perceptual and cognitive vulnerability, identity vulnerability, social vulnerability and physical vulnerability for individuals with borderline personality characteristics. In the quantitative stage, the results showed that there isn’t a significant difference between the integrated oriented therapy and control groups in emotional instability in post-test (P=0.205). But in the follow-up phase, it significantly reduced emotional instability (P<0.001). Conclusion: Based on the findings and according to the spectrum of five integrated injuries of individuals with borderline personality characteristics, integrated oriented therapy can be considered as a therapeutic approach for emotional instability of borderline individuals.