عنوان مقاله :
اثربخشي آموزش شناختي رفتاري مثبت‌نگر بر داغ اجتماعي و خودمراقبتي در سالمندان با سندرم آشيانه خالي
عنوان به زبان ديگر :
Effectiveness of Positive Cognitive Behavioral Education on Stigma and Self-Care in Elderly with Empty Nest Syndrome
پديد آورندگان :
شايسته‌مهر، سهند دانشگاه آزاد اسلامي واحد مرند - گروه روانشناسي، مرند، ايران , عسگري دوست، ليلا دانشگاه آزاد اسلامي واحد محلات - گروه روانشناسي، محلات، ايران , ترابي، احمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد ساري - گروه روانشناسي، ساري
كليدواژه :
آموزش شناختي رفتاري مثبت‌نگر , داغ اجتماعي , خودمراقبتي , سالمندان , سندرم آشيانه خالي
چكيده فارسي :
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي آموزش شناختي رفتاري مثبت‌نگر بر داغ اجتماعي و خودمراقبتي در سالمندان با سندرم آشيانه خالي انجام شد.
روش: مطالعه حاضر نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه پژوهش سالمندان با سندرم آشيانه خالي داراي مشكلات رواني مراجعه‌كننده به مراكز مشاوره و خدمات روانشناختي شهر ساري در سال 1399 بودند. تعداد 40 نفر از سالمندان پس از بررسي ملاك‌هاي ورود به مطالعه با روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب و با روش تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل (هر گروه 20 نفر) جايگزين شدند. گروه آزمايش 8 جلسه 75 دقيقه‌اي (هفته اي يك جلسه) تحت آموزش شناختي رفتاري مثبت‌نگر قرار گرفت و گروه كنترل آموزشي نديد. ابزارهاي پژوهش پرسشنامه داغ اجتماعي كينگ و همكاران (2007) و مقياس خودمراقبتي سالمندان يونسي بروجني و همكاران (1399) بودند. داده‌ها با آزمون‌هاي خي‌دو، تي مستقل و تحليل كوواريانس چندمتغيري در نرم‌افزار SPSS-25 تحليل شدند.
يافته‌ها: نتايج آزمون تي مستقل نشان داد كه گروه‌هاي آزمايش و كنترل در مرحله پيش‌آزمون از نظر داغ اجتماعي و خودمراقبتي تفاوت معني‌داري نداشتند (05/0P>)، اما در مرحله پس‌آزمون هر دو متغير مذكور تفاوت معني‌داري داشتند (001/0˂P). همچنين، نتايج آزمون تحليل كوواريانس چندمتغيري نشان داد كه آموزش شناختي رفتاري مثبت‌نگر باعث كاهش داغ اجتماعي و افزايش خودمراقبتي سالمندان با سندرم آشيانه خالي شد (001/0˂P).
نتيجه‌گيري: طبق نتايج اين پژوهش، متخصصان و درمانگران سلامت سالمندان مي‌توانند از روش آموزش شناختي رفتاري مثبت‌نگر جهت بهبود ويژگي‌هاي روانشناختي سالمندان به‌ويژه كاهش داغ اجتماعي و افزايش خودمراقبتي در سالمندان با سندرم آشيانه خالي استفاده نمايند.
چكيده لاتين :
The aim of this study was to determine the effectiveness of positive cognitive behavioral education on social stiffness and self-care in the elderly with empty nest syndrome.
Methodology: The present study was a quasi-experimental with pre-test and post-test design with a control group. The research community of the elderly with empty nest syndrome had psychological problems referring to counseling centers and psychological services in Sari in 2020. After examining the inclusion criteria, 40 elderly people were selected by purposive sampling method and randomly replaced in experimental and control groups (20 people in each group). The experimental group underwent 8 sessions of 75 minutes (one session per week) in positive cognitive-behavioral training and the control group did not receive training. The research instruments were the King et al stigma questionnaire (2007) and Younesi Borujeni et al elderly self-care scale (2020). Data were analyzed by Chi-square, independent t-test and multivariate analysis of covariance in SPSS-25 software.
Findings: The results of independent t-test showed that the experimental and control groups in the pre-test stage were not significantly different in terms of social heat and self-care (P> 0.05), but in the post-test stage both variables were significantly different (P˂0.001). . Also, the results of multivariate analysis of covariance showed that positive cognitive behavioral training reduced social stiffness and increased self-care of the elderly with empty nest syndrome (P˂0.001).
Conclusion: According to the results of this study, elderly health professionals and therapists can use positive cognitive behavioral education to improve the psychological characteristics of the elderly, especially to reduce social stiffness and increase self-care in the elderly with empty nest syndrome.
عنوان نشريه :
تعالي مشاوره و روان درماني
