تأثير محلول‌پاشي محرك رشد آلي بر عملكرد، اجزاي عملكرد، درصد روغن و برخي شاخص‌هاي فيزيولوژيكي گلرنگ در شرايط تنش خشكي

Effect of Organic Growth Stimulator on Yield, Yield Components, Oil Percentage, and Some Physiological Indices of Safflower under Drought Stress Condition

خشكي از مهم­ترين عوامل كاهش عملكرد گياهان مي‌باشد و شناخت راه­ هاي مقابله با تنش خشكي اهميت زيادي دارد. آزمايش حاضر به ­منظور بررسي تأثير محرك رشد آلي و تنش خشكي بر عملكرد و برخي شاخص ­هاي فيزيولوژيكي گلرنگ (رقم گلدشت) در سال 96 در پژوهشكده تحقيقاتي چاه نيمه دانشگاه زابل به ­صورت كرت­ هاي خردشده بر پايه طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. تيمارها شامل تنش خشكي در سه سطح (آبياري كامل در تمام فصل رشد، آبياري تا مرحله تشكيل ساقه اصلي، آبياري تا مرحله تكميل گلدهي) و محلول‌پاشي محرك رشد آلي در چهار سطح شاهد (آب خالص)، محلول‌پاشي هامون گرين 1 ليتر در 10 ليتر+ كلسيم، هامون گرين 1 ليتر در 20 ليتر+ كلسيم و هامون گرين 1 ليتر در 30 ليتر+ كلسيم بود. نتايج نشان داد تنش خشكي به ­ترتيب باعث كاهش ارتفاع، وزن هزاردانه و درصد روغن به­ مقدار 44/41، 31/24 و 17/10 درصد شد، از طرفي محلول‌پاشي هامون گرين 1 ليتر در 10 ليتر+ كلسيم باعث افزايش 18/03، 13/90 و 13/74 درصدي صفات فوق نسبت به شاهد گرديد. بيش‌ترين عملكرد دانه (1882/55 كيلوگرم در هكتار)، كلروفيل a، b، كل و كاروتنوئيد (به‌ترتيب 3/49، 0/94، 4/44 و 7/37 ميلي­گرم بر گرم وزن تر)، محتوي سلنيوم (5/18 ميلي­گرم بر كيلوگرم وزن تر) و كلسيم دانه (2/91 درصد) از تيمار محلول‌پاشي هامون گرين 1 ليتر در 10 ليتر+ كلسيم و آبياري كامل حاصل شد، در مجموع به­ نظر مي ­رسد كه با محلول‌پاشي 1 ليتر در 10 ليتر+ كلسيم مي ­توان به عملكرد مطلوبي دست يافت.

Drought stress is the most important factor in crop yield reduction. It is important to know how to cope with drought. This experiment is carried out to investigate the effect of organic growth stimulator (Hamoon green) on yield and some physiological indices of safflower under drought stress, during 2017-2018 in university of Zabol (Chahnime) as a split plot, based on RCBD with three replications. Experimental treatments include drought factor based on plant growth stages at three levels (complete irrigation throughout the growing season, irrigation up to terminal bud forms, and irrigation up to completed flowering) and spraying factor of organic growth stimulator at 4 levels (pure water), the foliar application has been Hamoon green 1 liter in 10 liters + calcium, Hamoon green 1 liter in 20 liters + calcium and Hamoon green 1 liter in 30 liters+ calcium. Results show that drought has reduced the height, 1000-seed weight, and oil percentage, by 44.41%, 31.24%, and 17.10%, respectively. Spraying hamoon green 1 liter in 10 liters+ calcium leads to an increase of 18.03%, 13.90%, and 13.74% for the above traits, compared to the control. The highest grain yield (1882.55 kg.ha-1), chlorophyll a, b, total and carotenoids (3.49, 0.94, 4.44, and 7.37 mg.gr-1 fw, respectively), selenium content (5.18 mg.kg-1 fw) and seed calcium content (2.91%) are obtained from hamoon green 1 liter in 10 liter + calcium and complete irrigation treatment. In general, it seems that by spraying 1 liter per 10 liters+ calcium, a good performance can be achieved.