الگوهاي كم ارتفاع بريده در ايران

Patterns of Cut-off Lows over IRAN

كم‌فشارهاي‌بريده، سيستمهاي كم‌فشار‌ در سطوح مياني هستند كه در نتيجه تغييرات نصف‌النهاري جريانهاي رودباد ايجاد شده‌اند. هدف از اين پژوهش بررسي الگو‌هاي مختلف كم‌فشار‌بريده در ايران است. لذا در اين مطالعه، براي يك دوره 40 ساله 2015-1976 الگو‌هاي كم‌فشارهاي‌بريده و بارش‌هاي مرتبط با آنها بررسي گرديد. براي شناسايي كم‌فشارهاي‌بريده از الگوريتم رائول ني‌يتو استفاده شد. در مجموع شش نوع الگو براي كم‌فشارهاي‌بريده شناسايي گرديد، كه شامل بازوي شرقي امگا، بازوي غربي امگا، امگاي معكوس، الگوي ركس، الگوي S و الگوي دو‌قطبي مي‌باشند. نتايج نشان داد كه الگوي بازوي شرقي امگا با 26 درصد، بيشترين رخداد را در بين ساير الگو‌ها دارد. بعد از آن الگوي امگاي معكوس با 23 درصد و الگو‌هاي ركس، دوقطبي، مدل اس و در‌نهايت بازوي غربي امگا قرار دارند. بررسي فصلي الگو‌ها نشان داد كه در فصل زمستان بيشترين فراواني مربوط به الگوي بازوي شرقي امگا و سپس الگوي ركس اختصاص داشت. در فصل تابستان الگوي ركس و سپس امگاي معكوس بيشترين فراواني را دارند و در فصول پاييز و بهار، الگوي بازوي شرقي امگا و سپس الگوي امگاي معكوس بيشترين رخداد را داشتند. همچنين مشخص گرديد، بيشترين درصد بارش‌هاي بيش از صد ميليمتر كم‌فشارهاي‌بريده، مربوط به الگوي بازوي شرقي امگا بوده است.

Cut-off low are synoptic-scale low pressure systems formed as a result of meridional shifts of the jet streams. The characteristics of Cut-off Lows in Iran are studied for the period 1976–2015. To dentify these systems, the Raul Nitog algorithm was used with automatic detection capabilities. The systematic identification of Cut-off Lows is realized by applying an original automated scheme using mean daily geopotential height, U wind and air temperature at 500 hPa NCEP Reanalysis data. In this study, a total of six pattern types were identified for cutoff lows which will be reviewed below.These patterns are as follows: Eastern arm of Omega, western arm of Omega, Inverted Omega, Rex pattern, S pattern, Dipole pattern. According to the results the eastern arm of Omega pattern has the highest frequency with 374 days (26 %). The Inverted Omega pattern with 330 days (23 %) is in the next rank. After these two patterns, the Rex pattern with 296 days of cutoff low (20.6 %) ranks third, while the dipole patterns with 181 days (12.6 %), the S model with 135 days (9.4 %) and finally the western arm of Omega pattern with 120 days (8.4 %) are in further ranks. It was also found that the highest percentage of precipitation of more than 100 mm of cut-off lows was related to the omega eastern arm pattern.