كليدواژه :
امكان سنجي , استان زنجان , زعفران , اقليم , روش سلسله مراتبي( AHP) و (GIS)
چكيده فارسي :
زعفران به عنوان گرانبهاترين محصول كشاورزي و دارويي جهان از جمله گياهاني است كه با توجه به مقاومت خود در برابر خشكي نقش قابل توجهي در وضعيت اقتصادي و اجتماعي مردم كشور پيدا كرده است. هدف اصلي اين پژوهش، مطالعه تطبيقي امكان زراعت گياه زعفران بر اساس عوامل اقليمي و اقتصادي زنجان مي باشد. براي اين منظور، ابتدا با استفاده از فاكتورهاي اقليمي و محيطي تاثيرگذار بر روي كشت زعفران دادههايي چون فاصله از جاده، توانايي اراضي، فاصله از گسلهاي منطقه، ارتفاع، شيب و همچنين بررسي وضعيت اقليم منطقه از جمله جهت باد، دما، بارش و غيره، طي سال‌هاي آماري (1398-1393) ايستگاههاي سينوپتيك استان زنجان (زنجان، خدابنده، ماه نشان و خرمدره ) در محيط GIS، استخراج و در نهايت از طريق روش AHP، نقشه مناطق مناسب كشت زعفران استخراج گرديد. نتايج حاصل از تلفيق لايه‌ها، نشان ميدهد كه مناطق مستعد از شمال تا شمال شرقي به مركز و سپس شرق و جنوب شرقي قرار دارند، در نتيجه با فراهم كردن بستر مناسب جهت كشت زعفران مي توان توسعه اقتصادي و ارزش افزوده را براي اين منطقه رقم زد وبه نظر مي‌رسد قرار گرفتن زعفران در الگوي كشت اين مناطق بتواند به بهبود وضعيت اقتصادي كشاورزان كمك كرده و با كاربري كشت زعفران بتوان توسعه اقتصادي و ارزش افزوده را براي اين منطقه رقم زد.
چكيده لاتين :
Saffron as the worlds' most valuable agricultural/medicinal product has been found as a plant that has played a major role in people’s social and economic status regarding resistance of this plant to drought. The present research aims to conduct a comparative study to examine possibility of cultivation of saffron regarding climatic and economic factors in Zanjan. For this, firstly the data such as distance from the road, ability of land, distance from the fault of the area, height, tilt and examination of the status of regional climate including wind direction, temperature, precipitation, etc. were extracted using effective climatic and environmental factors in cultivation of saffron during 2006-2011 in Zanjan synoptic stations(Zanjan, Khodabandeh, Mah neshan, Khoramdareh) at GIS environment and ultimately the map for suitable regions for cultivation of saffron was extracted via AHP. The results from integration of layers indicate that the prone areas are from north to eastern north and east to eastern south. As a result, it can pave the way for economic development and value added in this region by providing a suitable infrastructure for cultivation of saffron, whereby it seems that considering saffron in cultivation plan of these regions paves the way for improvement of economic status of farmers and paves the way for economic status and value added at this region with cultivation of saffron.
