تلفيق مدل سازي معادله ساختاري و شبكه باور بيزين در تحليل ابعاد ريسك بر اهداف پروژه‌هاي عمراني شهرداري اصفهان

The Effect of Risk Dimensions on the Objectives of Construction Projects in Isfahan Municipality: An Integrated SEM and BBN Analysis

افزايش جمعيت و به‌تبع آن گسترش شهرنشيني موجب افزايش تعداد پروژه‌هاي عمراني در كلان‌شهرها شده است. اجرا و مديريت پروژه‌هاي مختلف ازجمله پروژه‌هاي عمراني، داراي موارد مبهم و ناشناخته فراواني است و با توجه به ويژگي‌هاي خاص هر پروژه و شرايطي كه در شهرداري‌ها مي‌باشد ريسك پروژه بر اهداف پروژه تأثير مي‌گذارد. هدف اين پژوهش، بررسي تحليلي تأثير مؤلفه‌هاي ساختار شكست ريسك بر اهداف پروژه‌هاي عمراني شهرداري شامل رضايت شهروندان، هزينه، زمان، كيفيت، محدوده و ايمني با استفاده از شبكه باور بيزين است. در اين پژوهش كاربردي، شيوه گردآوري داده‌ها-توصيفي پيمايشي از نوع همبستگي و جامعه آماري بر اساس نمونه‌گيري هدفمند مطابق با جامعهٔ متخصص در شهرداري اصفهان مرتبط با موضوع 45 مدير، معاون، مسؤول مرتبط و متخصص انتخاب شدند. زمان پژوهش براي شناسايي ريسك پروژه‌ها سال 1395 تا پايان 1397 را در بر مي­ گيرد، ابزار مورداستفاده در پژوهش پرسشنامه است كه اطلاعات جمع‌آوري‌شده با استفاده از تدوين ساختار شكست ريسك پروژه‌ها جهت دسته‌بندي و شناسايي ريسك‌ها و ماتريس پذيرش ريسك مورد استفاده قرار گرفت. جهت اعتبار سنجي از مدل‌سازي معادله ساختاري به روش حداقل مربعات جزئي و در خصوص ارزيابي تأثير هم‌زمان ابعاد ريسك بر اهداف پروژه‌ها از مدل‌سازي احتمالي علت و اثر بر مبناي الگوي باور بيزين صورت پذيرفته است. تحليل داده‌هاي اين پژوهش نشان داد كه مؤلفه‌هاي ريسك پروژه‌ها، تأثير مثبتي روي اهداف پروژه‌ها دارد. نوآوري و ويژگي اين پژوهش تلفيق مدل‌سازي معادلات ساختاري با شبكه باور بيزين و استفاده از تكنيك تجزيه‌وتحليل حالات خطا و آثار ريسك در ساختار شكست ريسك مي‌باشد كه در فرآيند مديريت ريسك منجر به رفع عدم اطمينان بين روابط ابعاد ريسك و دقيق سازي اولويت‌بندي و تحليل ابعاد ريسك‌ها شده است.

Population growth and the subsequent surge in urbanization has drastically increased the number of construction projects in metropolitan cities implementation and management of which may involve numerous ambiguous and unknown issues or risks that can impact project objectives depending on the specific project characteristics and municipal conditions. Thus, the purpose of the current applied descriptive correlational survey was to examine the extent to which components of risk failure structure can impact the goals of municipal construction projects including citizen satisfaction, cost, time, quality, range and safety using Bayesian Belief Network (BBN). The purposeful research sample comprised 45 managers, deputies, relevant officials and experts in Isfahan municipality who were consulted to identify the project risk dimensions during 2016 and 2018. A questionnaire was employed to collect the research data which were further analyzed using the project risk structure breakdown to classify and identify risks and matrices. Partial Least Squares Method of Structural Equation Modelling (SEM) was employed to validate the questionnaire data. The simultaneous impact of risk dimensions on project goals was investigated using probable cause and effect modeling based on Bayesian Belief Model. The findings verified the significant positive impact of project risk components on the project objectives. The innovative characteristic of the current study was the integration of SEM and Bayesian BBN and application of error state analysis technique and risk effects in risk failure structure which can establish certainty concerning the analysis of risk dimensions and their relationship with precision of priorities in risk management process.