ارائه مدل پيش‌بيني تخمين ظرفيت انجام كار فيزيكي بر اساس مؤلفه‌هاي آنتروپومتريكي و اجزاي تركيب بدني: يك مطالعه پايلوت برمبناي اندازه گيري حداكثر اكسيژن مصرفي به روش مستقيم

سابقه و هدف: اندازه‌گيري ظرفيت انجام كار فيزيكي يكي از مباحث مهم فيزيولوژي كار است كه به‌منظور بررسي برقراري تناسب بين كار و كارگر استفاده مي‌شود. اجزاي تركيب بدني ازجمله عوامل تأثيرگذار بر حداكثر ظرفيت هوازي است. ازاين‌رو، هدف از پژوهش حاضر بررسي تأثير مؤلفه‌هاي آنتروپومتريك و تركيب بدني افراد بر ظرفيت انجام كار فيزيكي و ارائه مدل نهايي با استفاده از روش‌هاي مستقيم و دستگاهي به‌منظور تخمين ظرفيت انجام كار فيزيكي است. مواد و روش‌‌ها: در اين مطالعه مقطعي50 نفر از دانشجويان مرد به‌صورت تصادفي انتخاب شدند. به‌منظور برآورد حداكثر ظرفيت هوازي از پروتكل بروس و تردميل h/p/cosmos مدل Saturn استفاده شد. اجزاي تركيب بدني افراد هنگام تست با استفاده از دستگاه آناليز تركيب بدن (Body Composition) مدل 3 .3Olympia اندازه‌گيري شد. ارتباط بين متغيرها با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون بررسي شد. درنهايت براي پيش‌بيني حداكثر اكسيژن مصرفي مدلي بر اساس آناليز رگرسيون خطي ارائه شد. يافته‌ها: ميانگين حداكثر ظرفيت هوازي دانشجويان 4/75 44/01 ± (ميلي‌گرم/ كيلوگرم/ دقيقه) برآورد شد. همچنين ميانگين شاخص توده بدني و درصد چربي بدن دانشجويان به ترتيب 4/31 ± 24/03 كيلوگرم بر مترمربع و 7/6 ± 20/77 درصد و ميانگين نسبت دور كمر به دور لگن افراد 0/803 تعيين شد. نتايج پژوهش حاضر نشان داد بين حداكثر ظرفيت هوازي و اجزاي تركيب بدني ارتباط معنادار و منفي وجود دارد. نتيجه‌گيري: ازآنجاكه تخمين ظرفيت انجام كار فيزيكي به روابط و معادلاتي نياز دارد كه دقت و اعتبار قابل قبولي داشته باشد، لذا بر اساس نتايج مطالعه حاضر و مدل ارائه‌شده متغيرهاي شاخص توده بدني، درصد چربي بدن و نسبت دور كمر به لگن نقش مؤثري در تخمين ظرفيت انجام كار فيزيكي دارند و مي‌توان بر اساس مدل ارائه‌شده، حداكثر اكسيژن مصرفي را با دقت زيادي تخمين زد.