مقايسه اثر توام آنتي‌اكسيداني و ضدالتهابي عصاره‌هاي الكلي خارمريم و سياه‌دانه در مدل موشي پريتونيت حاد

زمينه و هدف: علاوه بر راديكال‌هاي آزاد مانند نيتريك اكسايد، التهاب يكي از مهم‌ترين علل پاتوفيزيولوژيك پريتونيت (التهاب صفاق) است. خارمريم و سياه‌دانه دو گياه با خواص آنتي‌اكسيداني و ضدالتهابي شناخته شده‌اند. هدف از اين پژوهش بررسي اثر تجويز توأم اين دو عصاره گياهي در القاي اثرات آنتي‌اكسيداني و كاهش شدت التهاب در مدل موشي پريتونيت حاد است. مواد و روش ها: پس از تهيه عصاره الكلي خارمريم و سياه‌دانه به روش سوكسله، ميزان سميت حاد (Acute Toxicity) برررسي شد. سپس موش‌ها Balb/C به پنج گروه تقسيم شدند و دُز مناسب هريك از عصاره‌هاي خارمريم، سياه‌دانه، تركيب عصاره‌هاي مذكور، DMSO 30 درصد به‌ منزله گروه كنترل و دگزامتازون به ‌منزله گروه كنترل مثبت به مدت 14 روز داده شد. در روز دهم دريافت، پريتونيت حاد با تزريق داخل صفاقي تايوگليكولات در موش‌ها القا شد. در آخر، قدرت آنتي‌اكسيداني توتال هريك از عصاره‌ها در سرم موش‌هاي تيمارشده، با تست FRAP و غلظت نيتريك اكسايد به روش گريس سنجيده شد. ملاحظات اخلاقي: اين مطالعه با شناسه 1397.359.IR.ARAKMU.REC در كميته پژوهشي دانشگاه علوم‌پزشكي اراك به ثبت رسيده است. يافته ها: در بررسي سميت حاد تغييري در ظاهر فيزيكي موش‌ها و علائم بيماري ديده نشد، تغييرات وزن معني‌دار نبود. استفاده توأم عصاره خارمريم و سياه‌دانه باعث افزايش معني‌دار قدرت آنتي‌اكسيداني توتال شد (0/015=P). اين تركيب همچنين باعث كاهش معني‌دار سطح نيتريك اكسايد سرمي نسبت به گروه كنترل شد (0/000=P). نتيجه گيري: تركيب اين دو عصاره اثرات ضدالتهابي خود را با مكانيسم افزايش قدرت آنتي‌اكسيداني وكاهش نيتريك اكسايد اعمال مي‌كند.